PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

292 Mirosława KUPRYJANOWICZ, Danuta DRZYMULSKA
Wykrycie tak znaczącej fl uktuacji klimatu w terminalnej części ostatniego
interglacjału (ryc. 5), w okresie kiedy w środkowej Europie nie było jeszcze
istotnego wpływu człowieka na środowisko, stwarza znakomite podstawy do
porównań ze zmianami zachodzącymi w warunkach antropopresji w młodszym
holocenie i do podjęcia próby oddzielenia zmian, które mogą być warunkowane
czynnikami naturalnymi, od zmian, będących efektem działań człowieka.
Ryc. 5. Rekonstrukcja zmian średniej temperatury najcieplejszego i najzimniejszego miesiąca u schyłku
ostatniego interglacjału (KUPRYJANOWICZ 2008)
Jak się wydaje, opisana fl uktuacja może ponadto stanowić bardzo dobry analog
dla notowanego w ostatniej dekadzie wzrostu temperatury, interpretowanego
(być może błędnie) jako globalne ocieplenie o antropogenicznej genezie.
Zlodowacenie Wisły (vistulian)
Wczesny glacjał i pleniglacjał zlodowacenia Wisły reprezentowany jest przez
osady, które zwykle występują w badanych profi lach powyżej osadów interglacjału
eemskiego, tworząc z nim wspólną serię bagienno-jeziorną (KUPRYJANOWICZ
2008). Wskazuje to, że niektóre z eemskich jezior, mimo drastycznych zmian klimatycznych,
funkcjonowały jako zbiorniki wodne lub torfowiska jeszcze przez
długi czas po zakończeniu ostatniego interglacjału.
Zasadniczą rolę w rekonstrukcji zmian roślinności Wysoczyzny Białostockiej
we wczesnym i środkowym vistulianie odgrywa profi l z Dzierniakowa
(KUPRYJANOWICZ 2005a, 2008), gdzie zapis tego odcinka ostatniego zlodowacenia
zawarty jest w warstwie o wyjątkowo dużej miąższości, dochodzącej do 20 m.
W dotychczas zbadanej części tego odcinka (gł. 22,9–7,0 m) wydzielono osiem
lokalnych poziomów pyłkowych, odpowiadających ciepłym jednostkom rangi
interstadiałów, i dziewięć, odpowiadających zimnym oscylacjom klimatycznym
rangi stadiałów (ryc. 6).