PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

OCHRONA FLORY I ROŚLINNOŚCI W KAMPINOSKIM
PARKU NARODOWYM
Anna OTRĘBA 1 , Marek FERCHMIN 2 , Anna KĘBŁOWSKA 1 , Marek KLOSS 3 ,
Dorota MICHALSKA-HEJDUK 4
1 Kampinoski Park Narodowy, ul. Tetmajera 38, 05-080 Izabelin; aotreba@kampinoski-pn.gov.pl;
a.keblowska@kampinoski-pn.gov.pl
2 Laski, ul. Partyzantów 55/2, 05-080 Izabelin; marek@ferchmin.net
3 Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ul. Dewajtis 5, 01-815 Warszawa; Centrum Badań
Ekologicznych PAN, Dziekanów Leśny, 05-092 Łomianki; m.kloss@wp.pl
4 Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin, Uniwersytet Łódzki, ul. Banacha 12/16, 90-237 Łódź;
hejduk@biol.uni.lodz.pl
Słowa kluczowe: metody ochrony roślinności i fl ory, wykup gruntów, sosna kampinoska,
inwazja czeremchy amerykańskiej, torfowisko wysokie, wiśnia kwaśna, restytucje, ochrona
czynna łąk trzęślicowych
Ochrona Puszczy Kampinoskiej – historia i stan obecny
Tradycje ochrony Puszczy Kampinoskiej sięgają okresu międzywojennego, kiedy
na jej terenie powstały pierwsze rezerwaty przyrody. Do ich utworzenia przyczynił
się profesor R. Kobendza (1886–1955), który nie tylko prowadził badania
nad roślinnością, ale także dążył do objęcia ochroną najlepiej zachowanych
fragmentów Puszczy. W 1924 roku w „Lesie Polskim” profesor opublikował
propozycję utworzenia dwóch rezerwatów – „Sieraków” i „Zamczysko”. Pierwszy
z nich miał objąć rozległe bagno Cichowąż wraz z przyległymi wydmami
sierakowskimi i Wywrotnią Górą, a drugi, znacznie mniejszy – średniowieczne
grodzisko porośnięte grądem. Rezerwat „Sieraków”, o powierzchni 614,09 ha,
z czego ochronie ścisłej podlegało 38,98 ha, początkowo był chroniony wewnętrznymi
przepisami nadleśnictwa, a od 1937 roku zarządzeniem Wojewody
Warszawskiego. Rezerwat „Zamczysko” (1,33 ha) został wyznaczony przez Naczelną
Dyrekcję Lasów Państwowych (KOBENDZA J. i R. 1945). Do najstarszych,
utworzonych w 1936 roku, należą również rezerwaty „Granica” (94,86 ha)
i „Czaple” (4,75 ha, obecnie „Czapliniec”). Po wojnie R. Kobendza wraz
z małżonką J. Kobendziną z domu Kaczorowską (1895–1989), badaczką Puszczy
Kampinoskiej pod kątem geomorfologii, opracowali przyrodnicze podstawy
utworzenia parku narodowego, które opublikowane zostały dwa lata po śmierci
profesora (KOBENDZA J. i R. 1957).