21.06.2013 Views

PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Zróżnicowanie szaty roślinnej pogranicza Europy Środkowej i Wschodniej 23<br />

i Stellario holosteae-Carpinetum betuli Oberd. 1957 brakiem lub znikomym<br />

udziałem klonu polnego Acer campestre, świerząbka gajowego Chaerophyllum<br />

temulum, przytulii leśnej Galium sylvaticum i jaskra różnolistnego Ranunculus<br />

auricomus, a dużą stałością turzycy orzęsionej Carex pilosa, trzmieliny<br />

brodawkowatej Euonymus verrucosus, przytulii Schultesa Galium schultesii<br />

i jaskra kaszubskiego Ranunculus cassubicus. Specyfi czną postacią grądów<br />

niskich, bardzo <strong>do</strong>brze wyodrębniającą się w terenie, jest tzw. grud albo grąd<br />

murszowy, wyróżniany jako podzespół Tilio-Carpinetum circaetosum, a nawet<br />

jako odrębny zespół Tilio-Piceetum Czerwiński 1973. Lasy tego typu zajmują<br />

zwykle wąskie strefy przejścia między grądami typowymi a olsami lub łęgami<br />

jesionowo-olchowymi. W drzewostanie znaczący udział mają tu świerk<br />

i lipa drobnolistna, przy mniejszym pokryciu grabu; w <strong>do</strong>mieszce pojawia<br />

się także olcha. Na żwirowo-gliniastych wierzchowinach i zboczach pagórków<br />

morenowych i kemowych występują grądy mio<strong>do</strong>wnikowe Tilio-Carpinetum<br />

melittetosum (= Melitti-Carpinetum Czerwiński 1981), wyróżniające<br />

się udziałem światłożądnych i ciepłolubnych gatunków w runie. To stosunkowo<br />

nietrwała postać lasu, wykształcająca się w efekcie wkraczania grabu<br />

na siedliska dąbrów świetlistych Potentillo albae-Quercetum Libb. 1933<br />

i w niedługim czasie, wraz z postępującym zacieniem dna lasu, przekształcająca<br />

się w grądy typowe. W krajobrazie mło<strong>do</strong>glacjalnym, o żywej i urozmaiconej<br />

rzeźbie, na stokach pagórków morenowych spotykane są zboczowe lasy lipowo-<br />

-klonowe, reprezentujące zbiorowisko Acer platanoides-Tilia cordata (= Aceri<br />

platanoidis-Tilietum cordatae Jutrzenka-Trzebiatowski 1995). W po<strong>do</strong>bnych położeniach<br />

jak grądy mio<strong>do</strong>wnikowe, ale na bardziej przepuszczalnym podłożu<br />

i na lżejszych glebach występują subborealne mieszane bory sierpikowe Serratulo-Pinetum<br />

(W. Mat. 1981) J. Mat. 1988 (= Pino-Quercetum serratuletosum<br />

W. Mat. i Pol. 1955, Calamagrostio arundinaceae-Piceetum Sokołowski 1968,<br />

Serratulo-Piceetum (Sokołowski 1968) Czerwiński 1978, Calamagrostio arundinaceae-Pinetum<br />

Sokołowski 1980). To jedne z najbogatszych fl orystycznie<br />

zbiorowisk leśnych. W ich runie występuje niekiedy ponad 150 gatunków roślin,<br />

a średnio 52−55 (MATUSZKIEWICZ J.M. 2001). Mimo że zespół nie ma własnych<br />

gatunków charakterystycznych, to <strong>do</strong>brze wyróżnia się dzięki obecności elementów<br />

wiązanych z dąbrowami świetlistymi, ciepłolubnymi okrajkami z klasy<br />

Trifolio-Geranietea, a także z łąkami zmiennowilgotnymi ze związku Molinion,<br />

w tym wielu roślin światłożądnych i ciepłolubnych: dzwonka brzoskwiniolistnego<br />

Campanula persicifolia, turzycy pagórkowej Carex montana, klinopodium<br />

pospolitego Clinopodium vulgare, bodziszka czerwonego Geranium sanguineum,<br />

groszku czerniejącego Lathyrus niger, mio<strong>do</strong>wnika melisowatego Melittis<br />

melissophyllum, pięciornika białego Potentilla alba, jaskra wielkokwiatowego<br />

Ranunculus polyanthemos, sierpika barwierskiego Serratula tinctoria, koniczy-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!