PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

260 Dan WOŁKOWYCKI, Piotr BANASZUK
(Menyanthes trifoliata), czermieni (Calla palustris) i wierzby popielatej (Salix
cinerea), nazywanej przez lud tamtejszy poprostu krzewiną. I w samym środku
Narwi, która tu płynie bardzo powoli, rośnie mnóstwo roślin, jak sitowie (Scirpus
lacustris), trzcina, jeżogłówka (Sparganium), tatarak, wznoszące swe głowy
wysoko ponad wodę, inne znów, jak grzybień biały i żółty, worecznik pływający
i lśniący i redst ziemnowodny, są rozpostarte na jej powierzchni. Woda czarna
i czysta o znacznym stopniu przezroczystości. Kępy, a właściwie przestrzenie ziemi,
objęte ramionami Narwi, są o tyle wzniesione nad poziom rzeki, że możliwą
jest na nich uprawa ziemi. Porosłe znaczną ilością drzew (niezdarzających się
w innych miejscach tejże okolicy), jak lip, dębów, grusz, jabłoni, jarzębiny,
a także grabiny i kaliny. Wśród tych zarośli spotyka się tu i owdzie: wilcze łyko
(Daphne mezereum), kluczyki, śniedki (Gagea), ziarnopłony (Ficaria), fi ołki
i inne zioła. Zupełnie inaczej przedstawiają się aluwia Doliny Dolnej Narwi,
gdzie częste są łąki świeże i zmiennowilgotne, a także ciepłolubne murawy napiaskowe
i kserotermiczne, podczas gdy roślinność szuwarowa ograniczona jest
tam głównie do starorzeczy. Fragmenty muraw oraz pozostałości grądów i dąbrów
świetlistych zachowały się także na wysokich zboczach tej części doliny.
W nurcie rzeki rozwijają się zaliczane do klas Lemnetea i Potametea agregacje
roślin o zanurzonych lub pływających liściach, takich jak: rdestnice Potamogeton
spp., rogatek sztywny Ceratophyllum demersum, rzęsy Lemna spp.,
grzybienie Nymphaea alba i grążel żółty Nuphar lutea. Wypłycone starorzecza
zajmują zbiorowiska osoki aloesowatej Stratiotes aloides i żabiścieku pływającego
Hydrocharis morsus-ranae.
Na odsłaniających się okresowo mulistych brzegach rzeki występują miejscami
zbiorowiska terofi tów z klas Isoëto-Nanojuncetea i Bidentetea. Pojawiają
się one także niekiedy na drogach prowadzących przez łąki i w bruzdach na
polach na obrzeżach doliny. Budują je m.in.: cibora brunatna Cyperus fuscus,
komosa sina Chenopodium glaucum, lenek stoziarn Radiola linoides, łoboda
oszczepowata Atriplex prostrata, misiurek drobny Myosurus minimus, namulnik
brzegowy Limosella aquatica i uczepy Bidens spp.
Flora siedlisk podmokłych i bagiennych jest dość uboga i nieznacznie zróżnicowana
przestrzennie. Najczęstszymi gatunkami, tworzącymi szuwary właściwe
i wielkoturzycowe, poza trzciną Phragmites australis, są: kosaciec żółty
Iris pseudacorus, manna mielec Glyceria maxima, mozga trzcinowata Phalaris
arundinacea, pałka szerokolistna Typha latifolia, tatarak zwyczajny Acorus calamus,
trzcinnik prosty Calamagrostis stricta oraz turzyce – dzióbkowata Carex
rostrata, pęcherzykowata C. vesicaria, sztywna C. elata i zaostrzona C. gracilis.
Lokalnie, na niewielkich powierzchniach występują szuwary turzycy tunikowej
Caricetum appropinquatae (Koch 1926) Soó 1938. Pospolitym roślinom
budującym szuwary towarzyszy nieliczny zestaw gatunków, m.in. przetacznik