PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

4 321 ha
Ochrona fl ory i roślinności w Kampinoskim Parku Narodowym 69
506 ha
4 130 ha
1 123 ha
5 513 ha
krajobr. lena
krajobr. nielena
czynna lena
czynna nielena
cisa lena
cisa nielena
22 955 ha
Ryc. 1. Udział poszczególnych sposobów ochrony z podziałem na grunty leśne i nieleśne w Kampinoskim
Parku Narodowym (na podstawie zestawienia powierzchni według kategorii użytkowania, stan
na 31 XII 2009, maszynopis KPN)
nowych badań na ich terenie, np. rozwój wielogeneracyjnych borów sosnowych
śledzi Katedra Hodowli Lasu SGGW w obszarze ochrony ścisłej „Kaliszki” od
1983 roku, a w obszarze „Sieraków” od 1989 roku. W związku z obserwowanym
nasileniem zmian zachodzących w większości zbiorowisk roślinnych dla prawidłowej
oceny tych procesów rozpoczęto ich monitorowanie w ostatnich latach
(FERCHMIN i in. 2002).
Ochrona czynna jest dominującym powierzchniowo sposobem ochrony
i obecnie jest realizowana na powierzchni ponad 27 tys. ha (70% powierzchni
parku). Większość to ekosystemy leśne, których odtwarzanie i przebudowa były
podstawowym celem działania parku w pierwszych dziesięcioleciach. W latach
1961–1990 odnowiono 1060 ha zrębów i halizn oraz wykonano podsadzenia na
powierzchni 1510 ha (ZIELONY 2004). W latach dziewięćdziesiątych XX wieku
za naczelną zasadę przyjęto postępowanie „krok za przyrodą”, czyli wspomaganie
naturalnych procesów przyrodniczych. Rozpoczęto restytucję cisa pospolitego
Taxus baccata, modrzewia polskiego Larix decidua subsp. polonica i buka
zwyczajnego Fagus sylvatica. Od 2000 roku restytucje gatunków rozszerzono
o rośliny zielne. Dostrzeżono także potrzebę ochrony zbiorowisk półnaturalnych,
takich jak murawy i łąki. Przykładem jest przywracanie koszenia łąk na
coraz większą skalę, np. na Olszowieckich Błotach w Granicy w 2000 roku wykoszono
53 ha, a w 2009 roku – 560 ha. Innym tego typu działaniem jest eksperymentalne
powiększenie luk w drzewostanie na Łużowej Górze dla ochrony
światłolubnych gatunków – wężymordu stepowego Scorzonera purpurea i sasanki
łąkowej Pulsatilla pratensis. W związku z narastającą inwazją gatunków
obcych rozpoczęto usuwanie zrębami zupełnymi drzewostanów sosny Banksa
Pinus banksiana (na powierzchni około 300 ha) oraz systematyczną eliminację
dębu czerwonego Quercus rubra, sosny smołowej Pinus rigida, czeremchy