PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

Naturalne i półnaturalne elementy szaty roślinnej Podlaskiego Przełomu Bugu 183
gotnej postaci boru mieszanego Querco-Pinetum populetosum tremulae. Typowa
postać tej fi tocenozy występuje bardzo często na piaszczystych utworach morenowych.
Rzadziej spotykanym zespołem, wyraźnie nawiązującymi fl orystycznie
do dąbrów świetlistych, jest subborealny bór mieszany (Serratulo-Pinetum.
W płatach tych zbiorowisk rośnie wiele światło- i ciepłolubnych roślin wspólnych
dla obu fi tocenoz, lecz wyraźnie zaznacza się przewaga gatunków z klasy
borów iglastych Vaccinio-Piceetea. Zbiorowisko występuje na nielicznych stanowiskach
w rezerwacie „Podjabłońskie” (WIERZBA i in. 2003).
Prowadzony do niedawna identyczny typ zagospodarowania siedlisk borowych,
polegający na stosowaniu wielkopowierzchniowych zrębów zupełnych
i nasadzaniu sosny, doprowadził do znacznego upodobnienia się płatów zbiorowisk
borów i borów mieszanych. W związku z powyższym występują często
problemy z jednoznacznym zaklasyfi kowaniem ich do konkretnego zespołu.
Największe powierzchnie dobrze zachowanych borów i borów mieszanych
występują w kompleksach leśnych w okolicach Janowa Podlaskiego, Serpelic,
Mierzwic, Sterdyni i Kosowa Lackiego.
Roślinność łąkowa i murawowa
Roślinność seminaturalną reprezentują w PPB głównie różnego typu łąki, pastwiska
i murawy. Wykształcają się one najczęściej na terenach zagospodarowanych
rolniczo jako trwałe użytki zielone. Niewielki odsetek stanowią też
trudno dostępne dla gospodarczego wykorzystania powierzchnie pokryte trwałą
roślinnością zielną, określane jako nieużytki gospodarcze. Pod względem fi tosocjologicznym
reprezentują one różnorodne zbiorowiska zastępcze powstałe po
wycięciu lasów, niekiedy też w wyniku osuszenia torfowisk. Trwałą obecność
w krajobrazie zapewniają im cyklicznie powtarzane zabiegi gospodarcze, takie
jak: koszenie, wypas, czasem wypalanie, jak również przypadkowe zaburzenia
powodowane np. penetracją turystyczną (MARCINIUK i in. 2001). Po zaprzestaniu
tradycyjnego użytkowania takich ekosystemów sukcesja roślinności wiedzie
przez ziołorośla i zarośla ku fi tocenozom leśnym.
Łąki to zazwyczaj zasobne pod względem siedliskowym i dobrze uwodnione,
niekiedy wręcz okresowo mokre fi tocenozy o silnie zwartej darni. Murawy
zajmują znacznie suchsze i mniej wydajne pod względem gospodarczym
użytki zielone. Roślinność muraw ma często charakter kseromorfi czny i prowadzi
oszczędną gospodarkę wodną. Płaty muraw nie mają w pełni zwartej runi,
w związku z czym wykorzystuje się je przede wszystkim jako ekstensywnie zagospodarowane
pastwiska.
W ujęciu fi tosocjologicznym największe powierzchnie użytków zielonych
w PPB reprezentowane są przez dwie klasy zbiorowisk: murawy piaskowe