PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

More documents

Recommendations

Info

TORFOWISKA W BASENIE GÓRNYM DOLINY BIEBRZY Filip JARZOMBKOWSKI Zakład Ochrony Przyrody i Krajobrazu Wiejskiego, Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Falenty, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn; fjarzomb@gmail.com Słowa kluczowe: Biebrza, Kotlina Biebrzańska, basen północny, torfowisko, fl ora, roślinność, gatunki zagrożone, mechowisko, torfowisko soligeniczne, strefowość roślinności Ogólna charakterystyka regionu Dolina Biebrzy położona jest w północno-wschodniej Polsce, gdzie tworzy odrębny mezoregion nazywany Kotliną Biebrzańską (ryc. 1). Od południa, wschodu i zachodu sąsiaduje z Wysoczyznami Podlasko-Białoruskimi, a od północy z pasem Pojezierzy Wschodniobałtyckich (KONDRACKI 2002). Biebrza jest dopływem Narwi w dorzeczu Wisły, jednakże XIX-wieczne prace hydrotechniczne, prowadzone na tym terenie (m.in. budowa Kanału Augustowskiego), połączyły ją także z dorzeczem Niemna. Klimat o cechach kontynentalnych znacząco wpłynął na charakter występującej tu fl ory i zespołów roślinnych. PAŁCZYŃSKI (1975) podał z tego obszaru aż 17 gatunków roślin naczyniowych, osiem gatunków mszaków i siedem zespołów roślinnych o charakterze borealnym. W regionalizacji geobotanicznej Polski dolina Biebrzy i tereny sąsiadujące stanowią Krainę Biebrzańską, w ramach Działu Północnego (SZAFER 1972). OKRUSZKO i OŚWIT (1969), a za nimi PAŁCZYŃSKI (1975), wyróżnili w pradolinie Biebrzy trzy baseny, które różnią się między sobą pod względem geomorfologii i środowiska glebowego. Na odcinku między Czarniewem i Rudkowszczyzną a Krasnymborem (ujście Lebiedzianki) oraz przy Osowcu dolina zwęża się znacząco, co uzasadnia podział na baseny: północny (górny), środkowy i południowy (dolny) – PAŁCZYŃSKI (1975). Znaczną powierzchnię w pozazalewowej części doliny Biebrzy zajmowały dawniej otwarte, mszyste torfowiska, jednakże zmiany hydrologiczne, jakie miały miejsce w regionie, począwszy od XIX wieku, spowodowały przekształcenia siedlisk i rozwój roślinności szuwarowej, łąkowej, zaroślowej i leśnej (PAŁCZYŃSKI 1975; PIÓRKOWSKI 2005). Jedynie w basenie dolnym, na Bagnie Ławki, zachowały się rozległe mechowiska, które jednak podlegają procesom eutrofi zacji. W basenie środkowym znaczną powierzchnię zajmują obecnie pobagienne łąki. Najlepiej zachowane, zbliżone do naturalnych układów, są mezotrofi czne torfowiska soligenicznego typu położone w górnym basenie Biebrzy (ilustr. 62).
332 Filip JARZOMBKOWSKI Ryc. 1. Górny basen Biebrzy Górny basen Kotliny Biebrzańskiej ma układ równoleżnikowy związany ze zlodowaceniem bałtyckim. To obniżenie terenu o dosyć stromych brzegach i rozczłonkowanej linii brzegowej prowadziło wody z sandru augustowskiego na południowy-zachód, w kierunku pradoliny Warszawsko-Berlińskiej (PAŁCZYŃSKI 1975). Na odcinku doliny między Lipskiem a Szuszalewem zagłębienie ma charakter zastoiska jeziornego wypełnionego osadami gytii, przykrytej obecnie pokładami torfu. Torfowiska w basenie północnym w przeważającej mierze zasilane są wodami podziemnymi wysiękowymi, których obecność zaznacza się zwłaszcza wzdłuż krawędzi doliny (PAŁCZYŃSKI 1975; WASSEN i in. 1990, 1992; WASSEN i JOOSTEN 1996). Wschodnia część basenu, od źródeł w okolicach Nowego Dworu po ujście Niedźwiedzicy, została w drugiej połowie XX wieku zmeliorowana i przekształcona w użytki zielone. Obecnie otwarte mechowiska o charakterze naturalnym zajmują tam bardzo niewielką powierzchnię. Natomiast na odcinku od ujścia Niedźwiedzicy do ujścia Lebiedzianki torfowiska z aktywnymi procesami torfotwórczymi zachowały się na znacznej powierzchni, a zmiany siedliskowe, związane z odwodnieniem, widoczne są głównie w peryferyjnych partiach przy krawędziach doliny (PAŁCZYŃSKI 1975). Od ujścia Lebiedzianki do Biebrzy po wsie Czarniewo i Rudkowszczyznę dolina ma charakter przełomowy i – mimo przekształcenia znacznej jej części w użytki zielone – częściowo zbliżony do dawnych (sprzed zmian hydrologicznych w XIX wieku) układów z basenu środkowego. W centralnej części basenu górnego brak jest niemal zu-
Page 2 and 3:
Z Mazowsza na Polesie i Wileńszczy
Page 4 and 5:
Spis treści Przedmowa ............
Page 6 and 7:
Przedmowa Już od lat ważną i int
Page 8 and 9:
„Przewodnika do oznaczania zbioro
Page 10 and 11:
10 Dan WOŁKOWYCKI Ryc. 1. Podział
Page 12 and 13:
12 Dan WOŁKOWYCKI Ryc. 4. Schemat
Page 14 and 15:
14 Dan WOŁKOWYCKI Kemy odgrywają
Page 16 and 17:
16 Dan WOŁKOWYCKI gdzie niegdyś b
Page 18 and 19:
18 Dan WOŁKOWYCKI Arenaria gramini
Page 20 and 21:
20 Dan WOŁKOWYCKI Tylko pojedyncze
Page 22 and 23:
22 Dan WOŁKOWYCKI glebach glejobie
Page 24 and 25:
24 Dan WOŁKOWYCKI ny dwukłosowej
Page 26 and 27:
26 Dan WOŁKOWYCKI Stanisława Augu
Page 28 and 29:
28 Dan WOŁKOWYCKI w Europie stanow
Page 30 and 31:
30 Dan WOŁKOWYCKI KORNIAK 1992, 19
Page 32 and 33:
32 Dan WOŁKOWYCKI FIJAŁKOWSKI D.
Page 34 and 35:
34 Dan WOŁKOWYCKI KUCHARCZYK M. 20
Page 36 and 37:
36 Dan WOŁKOWYCKI Puszcza Knyszyń
Page 38 and 39:
Puszcza Kampinoska pod redakcją Ma
Page 40 and 41:
CHARAKTERYSTYKA GEOBOTANICZNA PUSZC
Page 42 and 43:
Charakterystyka geobotaniczna Puszc
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
kach (lata sześćdziesiąte XX wie
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
SZATA ROŚLINNA WYDM I BAGIEN PUSZC
Page 58 and 59:
Szata roślinna wydm i bagien Puszc
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
la vulgaris i wężymordem niskim.
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
OCHRONA FLORY I ROŚLINNOŚCI W KAM
Page 68 and 69:
4 321 ha Ochrona fl ory i roślinno
Page 70 and 71:
Ochrona fl ory i roślinności w Ka
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
i rozpoczęto ostrożne cięcia w w
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
z drzew stojących i założenie pl
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Rozmieszczenie cennych przyrodniczo
Page 94 and 95:
96 Halina GALERA, Barbara SUDNIK-W
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
104 Piotr SIKORSKI i inni Katedry O
Page 104 and 105:
106 Piotr SIKORSKI i inni się na t
Page 106 and 107:
108 Piotr SIKORSKI i inni Park Skar
Page 108 and 109:
110 Piotr SIKORSKI i inni pozostał
Page 110 and 111:
112 Piotr SIKORSKI i inni Praskie
Page 112 and 113:
114 Piotr SIKORSKI i inni Ryc. 8. P
Page 114 and 115:
116 Piotr SIKORSKI i inni Literatur
Page 116 and 117:
WARSZAWSKIE IMPRESJE BOTANICZNE Hal
Page 118 and 119:
120 Halina GALERA i inni i oleandr
Page 120 and 121:
122 Halina GALERA i inni się z cz
Page 122 and 123:
124 Halina GALERA i inni W szklarni
Page 124 and 125:
126 Halina GALERA i inni łoża dla
Page 126 and 127:
Wybrane obszary hydrogeniczne Pojez
Page 128 and 129:
CHARAKTERYSTYKA GEOBOTANICZNA POLES
Page 130 and 131:
Charakterystyka geobotaniczna Poles
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
CHARAKTERYSTYKA PRZYRODNICZA WYBRAN
Page 146 and 147:
Ryc. 1. Przekroje geologiczne przez
Page 148 and 149:
Ryc. 2. Torfowisko Durne Bagno z po
Page 150 and 151:
Charakterystyka przyrodnicza wybran
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Walory przyrodnicze i przemiany kom
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Podlaski Przełom Bugu pod redakcj
Page 170 and 171:
NATURALNE I PÓŁNATURALNE ELEMENTY
Page 172 and 173:
Naturalne i półnaturalne elementy
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
WAŻNIEJSZE OSTOJE RÓŻNORODNOŚCI
Page 192 and 193:
Ważniejsze ostoje różnorodności
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Literatura Ważniejsze ostoje róż
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Najciekawsze obiekty w regionie Pus
Page 210 and 211:
214 Bogdan JAROSZEWICZ Narewki oraz
Page 212 and 213:
216 Bogdan JAROSZEWICZ Północnopo
Page 214 and 215:
218 Bogdan JAROSZEWICZ skład gatun
Page 216 and 217:
220 Bogdan JAROSZEWICZ W latach 184
Page 218 and 219:
222 Bogdan JAROSZEWICZ FALIŃSKI J.
Page 220 and 221:
DYNAMIKA NATURALNYCH EKOSYSTEMÓW L
Page 222 and 223:
226 Bogdan JAROSZEWICZ, Katarzyna K
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
PAŃSTWOWY PARK NARODOWY „BELOVEZ
Page 232 and 233:
236 Bogdan JAROSZEWICZ zbiorowiska
Page 234 and 235:
238 Wojciech ADAMOWSKI i inni czło
Page 236 and 237:
240 Wojciech ADAMOWSKI i inni 2001)
Page 238 and 239:
242 Wojciech ADAMOWSKI i inni Ryc.
Page 240 and 241:
244 Wojciech ADAMOWSKI i inni luźn
Page 242 and 243:
246 Wojciech ADAMOWSKI i inni Sukce
Page 244 and 245:
248 Wojciech ADAMOWSKI i inni W uj
Page 246 and 247:
Dolina Narwi pod redakcją Dana WO
Page 248 and 249:
W GÓRĘ NARWI. KRAJOBRAZ I ŚRODOW
Page 250 and 251:
W górę Narwi 255 torfowisk znajdu
Page 252 and 253:
W górę Narwi 257 wkładki mułkó
Page 254 and 255:
W górę Narwi 259 do różnych ele
Page 256 and 257:
W górę Narwi 261 długokłosy Ver
Page 258 and 259:
W górę Narwi 263 Ryc. 1. Dolina N
Page 260 and 261:
W górę Narwi 265 go Emys orbicula
Page 262 and 263:
W górę Narwi 267 WOŁKOWYCKI D. 2
Page 264 and 265:
Dzieje i przeobrażenia Doliny Gór
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275: Dzieje i przeobrażenia Doliny Gór
Page 280 and 281: Lokalizacja omawianych w dziale obi
Page 282 and 283: 288 Mirosława KUPRYJANOWICZ, Danut
Page 294 and 295: ZAPIS ZMIAN ROŚLINNOŚCI ZAWARTY W
Page 296 and 297: 302 Danuta DRZYMULSKA, Mirosława K
Page 310 and 311: 316 Mirosław KUPRYJANOWICZ, Danuta
Page 312 and 313: 318 Mirosław KUPRYJANOWICZ, Danuta
Page 320 and 321: Wybrane torfowiska północno-wscho
Page 322 and 323: WALORY SZATY ROŚLINNEJ WYBRANYCH T
Page 326 and 327: Torfowiska w basenie górnym doliny
Page 330 and 331: Flora gatunków rzadkich i zagrożo
Page 334 and 335: TORFOWISKA NAD DOLNĄ ROSPUDĄ Pawe
Page 336 and 337: Torfowiska nad dolną Rospudą 343
Page 340 and 341: Bryum pseudotriquetrum 1 + + + + +
Page 342 and 343: Brachythecium mildeanum . . . + 1 +
Page 352 and 353: Torfowiska Pojezierza Sejneńskiego
Page 358 and 359: cd. tabeli 1 Torfowiska Pojezierza
Page 362 and 363: Straminergon stramineum + . 2 + . .
Page 364 and 365: Betula pubescens b 1 1 + . . . + .
Page 366 and 367: Tabela 3. Flora rzadkich i zagrożo
Page 374 and 375:
TORFOWISKA GÓR SUDAWSKICH Paweł P
Page 376 and 377:
Torfowiska Gór Sudawskich 383 czę
Page 378 and 379:
Torfowiska Gór Sudawskich 385 Tabe
Page 380 and 381:
Torfowiska Gór Sudawskich 387 Na t
Page 382 and 383:
Torfowiska Gór Sudawskich 389 KAWE
Page 384 and 385:
Torfowiska Puszczy Rominckiej 391 2
Page 386 and 387:
Torfowiska Puszczy Rominckiej 393 T
Page 388 and 389:
Torfowiska Puszczy Rominckiej 395 w
Page 390 and 391:
Torfowiska Puszczy Rominckiej 397 W
Page 392 and 393:
Torfowiska Puszczy Rominckiej 399 c
Page 394 and 395:
Torfowiska Puszczy Rominckiej 401 g
Page 396 and 397:
Page 398 and 399:
Page 400 and 401:
Torfowiska Puszczy Rominckiej 407 S
Page 402 and 403:
Najciekawsze obiekty przyrodnicze i
Page 404 and 405:
412 Mindaugas LAPELĖ Administracyj
Page 406 and 407:
414 Mindaugas LAPELĖ około 60% su
Page 408 and 409:
416 Mindaugas LAPELĖ nym, charakte
Page 410 and 411:
418 Mindaugas LAPELĖ walorów przy
Page 412 and 413:
DZUKIJSKI PARK NARODOWY Mindaugas L
Page 414 and 415:
422 Mindaugas LAPELĖ, Izabela KIRP
Page 416 and 417:
Page 418 and 419:
Page 420 and 421:
Page 422 and 423:
Page 424 and 425:
TORFOWISKO ČEPKELIAI Sławomir ŻU
Page 426 and 427:
434 Sławomir ŻUREK, Artur OBIDZI
Page 428 and 429:
Page 430 and 431:
Page 432 and 433:
Page 434 and 435:
Page 436 and 437:
Page 438 and 439:
Page 440 and 441:
Page 442 and 443:
Page 444 and 445:
Page 446 and 447:
Ilustr. 3. Bory sosnowe Peucedano-P
Page 448 and 449:
Ilustr. 7. Jabłoń płonka Malus s
Page 450 and 451:
Ilustr. 11. Naturalny grąd subkont
Page 452 and 453:
Ilustr. 15. Skarpa Warszawska w oko
Page 454 and 455:
Ilustr. 20. Wełnianka pochwowata E
Page 456 and 457:
Ilustr. 24. Spleja tworzona przez S
Page 458 and 459:
Ilustr. 28. Tradycyjne użytkowanie
Page 460 and 461:
Ilustr. 32. Kopalnia kredy w Mielni
Page 462 and 463:
Ilustr. 36. Grąd niski Tilio-Carpi
Page 464 and 465:
Ilustr. 40. Pagórki kemowe Zamok i
Page 466 and 467:
Ilustr. 44. Anastomozujące koryto
Page 468 and 469:
Ilustr. 48. Kadłubowe murawy ksero
Page 470 and 471:
Ilustr. 54. Przekrój podłużny pr
Page 472 and 473:
Ilustr. 58. Sosnowy bór bagienny V
Page 474 and 475:
Ilustr. 62. Torfowisko soligeniczne
Page 476 and 477:
Ilustr. 66. Szuwar kłociowy Cladie
Page 478 and 479:
Ilustr. 70. Krajobraz Suwalszczyzny
Page 480 and 481:
Ilustr. 74. Kontynentalne wydmy por
Page 482 and 483:
Ilustr. 78. Torfowiska przejściowe
Page 484:
Ilustr. 82. Turzycowisko niskie Car
show all

PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?