Untitled - Acehbooks.org

— 164 —
§ 2. HET TIJDPERK DER REGEERING VAN DE
GOUVERNEURS-GENERAAL PETRUS ALBER-
TUS VAN DER PARRA 1761-1775 , JEREMIAS
VAN RIEMSDIJK 1775-1777 EN REINIER
DE KLERK 1777-1780. VIJFJARIGE
OORLOG OP CEIJLON. GESCHILLEN
MET HIJDER- ALL ONDERWERPING
VAX JAVA'S OOSTHOEK. ONLUS-
TEN OP CELEBES EN DE WEST-
KUST VAN BORNEO.
1761 — 1780.
In dit tijdperk ging de Compagnie met reuzenschreden
achteruit en zag de macht barer mededingster, de Engelsche
Compagnie, allerwege toenemen; dit was grootendeels een
gevolg van de veranderde tijdsomstandigheden. Waren vroeger
de A.Igemeene Stalen voor de belangen hunner onderdanen
in de bres gesprongen en hadden zij voor de verdediging
dier belangen een oorlog met het machtige Albion
niet geschroomd, thans was de toestand geheel veranderd;
waar vroeger eenheid heerschte in de Republiek, ten opzichte
van de algemeene belangen, heerschte thans verdeeldheid;
zij had vrijwillig afstand gedaan van haren invloed en voor
liet behoud van den vrede, waren geene offers haar te groot,
Geen wonder dat de O. I. C. van die zienswijze de nadeelige
gevolgen ondervond; waar de Engelschen ongestraft
inbreuk op hare rechten konden maken, moest haar aanzien
wel verminderen.
Een lichtpunt in dezen tijd was de vijfjarige oorlog op
Ceijlon, waar de Compagnie nog eenmaal hare wapenen deed
zegevieren.
Toen de Keizer van Kandij in hef midden der 17 de eeuw
de Hollanders ter hulpe geroepen had, om bevrijd Ie worden