Untitled - Acehbooks.org

— 19 -
genomen, die de schepen straat Soenda binnenbracht. Den
23 sten Juni 1596, na eene reis van één jaar en drie maanden
liet de eerste Nederlaudsche handelsvloot het anker ter reede
van Bantam vallen.
Het sultansrijk Bantam werd toen bestuurd door een Rijksbestuurder,
daar de Sultan korten tijd te voren in een strijd
tegen Palembang gesneuveld was. Ofschoon de Rijksbestuurder
de Nederlanders welwillend ontving en hun zelfs
binnen Bantam een huis afstond om tot loge te dienen, veranderde
zijne gezindheid al spoedig, hetzij door aanstoking
der Portugeezen, die hem diets maakten, dat de Hollanders
zeeroovers waren, hetzij dat deze, onbekend met den
aard der Javanen, hun wantrouwen opwekten, door hunne
ruwe handelingen, en door zonder vergunning de haven van
Bantam te peilen.
Wat hiervan zij, eenige schepelingen, waaronder Gornelis
De Houtman zelf, werden door den Rijksbesluurder gevangen
genomen en konden hunne vrijheid slechts voor eene losprijs
van 2000 rijksdaalders terug krijgen, nadat de stad
door de schepen beschoten was geworden en eenige kleine
vaartuigen waren buit gemaakt.
Den 6 d November verliet de Hollandsehe vloot de reede
van Bantam en stevende verder oostwaarts. Nog vóór het verlaten
der reede was de kundige Keijzer overleden en na zijn
dood namen de oneenigheden toe, welke reeds vroeger, hoofdzakelijk
uit naijver, tusschen de schippers en commiezen gerezen
waren.
Na Jakatra en de Karimon- Djawa eilanden bezocht te hebben,
kwam de vloot den 2 dcn December voor de toenmalige
groote handelsplaats Sidajoe aan. Onder den schijn, van
een bezoek te brengen aan boord van de Amsterdam, kwam
de Sjahbandar of havenmeester met een talrijk gevolg aan
boord en overviel de bemanning. Deze, op zulk eene verraderlijke
handelwijze niet bedacht, kon slechts met de groot-