Untitled - Acehbooks.org

— 233 —
daar het Gouvernement van Beugalen hem in het ongelijk
stelde. Hier dus zijne plannen schipbreuk ziende lijden,
sloeg Raffles het oog op straat Malaka en werd door Lord
Hastings benoemd tot agent van den Gouv.-Gen. in de
Oostersche zeeën. In het geheim wist hij met den Sultan
van Atjeh een voordeelig verdrag te sluiten, waarbij den
Engelschen vergund werd, aldaar een kantoor te vestigen.
Zijn scherpziende blik deed hem het belang van het eiland
Singapoera inzien, dat dan ook den 26 sten Februari
1819 aan de Engelschen werd afgestaan, door een reeds
onttroonden vorst, die echter door Raffles als Sultan erkend
werd, om van hem den afstand van dat eiland te verkrijgen.
Ondanks de protesten van de Comm.-Gen. bleef Singapoera
in het bezit der Engelschen en zou weldra den
handel van Achter-Indië en den Archipel beheerschen. De
beslissing omtrent de overgave van het eiland Biliiton werd
verschoven, omdat de gemachtigden het over de quaeslie deiovergave
niet eens konden worden.
In het tractaat van 1814 was bepaald geworden, dat de
eigendommen van het Gouvernement moesten overgedragen
worden in den toestand, waarin zij tijdens het sluiten van
dat tractaat verkeerden. Te dien aanzien rezen tal van moeilijkheden,
wegens de wanorde welke in de laatste jaren in
het financiewezen geheerscht had. Eene definitieve eindregeling
kwam eerst tot stand door het tractaat van 17 Maart
1824, te Londen tusschen de beide Regeeringen gesloten,
hetgeen in hoofdzaak de volgende bepalingen bevatte: de
handel van de wederzijdsche onderdanen werd toegelaten
op den voet der meest begunstigde natie, met uitzondering
van dien op de Molukken, zoolang het Nederlandsche Gouvernement
daar het monopolie in specerijen behield; geene
hoogere rechten mochten er geheven worden , dan het dubbele
van die, welke de eigene natie betaalde, of zes ten honderd,
indien er geheel geene rechten geheven werden : geene trac-