Untitled - Acehbooks.org

More documents

Recommendations

Info

- 84 — handel te drijven. De achteruitgang van den handel te Batavia xvas zoo merkbaar, dat de gouv.-gen. Maetsuijker, ofschoon weifelende, den Bexx r indhebbers in 1675 aanried de bakens Ie verzetten alvorens het getij verloopen zou zijn. Krachtiger uitte zich het lid in den Raad van Indië, Van Hoorn : ineen advies aan de Regeering betoogde hij de gebiedende nood- zakelijkheid om met het oude stelsel te breken. Maar de Kamer van Zeventienen was van een ander gevoelen en in eene aanschrijving aan het Indische bestuur in 1676 gelastte zij allen particulieren handel en praalzucht, ook bij de ambtenaren, ten strengste tegen te gaan. Welke de gevolgen van dit stelsel, onder gewone omstandigheden, voor de Compag- nie gexx-eest zouden zijn, blijft te gissen. De oorlog in Ma- taram en de daarop volgende onlusten in Bantam maakten haar meesteres van de kuststreken van Java en bevrijdden haar van lastige concurrenten. Toen Speelman door het Boengaaische contract de macht van Mangkasar gefnuikt had, waren vele Mangkasaarsche grooten, die zich in den nieuwen toestand niet xxilden schik- ken, uitgeweken en hadden met hun gevolg bij den Sultan van Bantam eene gastvrije ontvangst genoten De voornaam- sten onder hen waren kraëng Montemarano, de Radja van Mandhar en daëng Mangaspa. oom van den jongen Koning van Tello. Al spoedig schonden de Mangkasaren de genotene gastvrijheid . xx r aarop zij genoodzaakt werden Bantam te ver- laten ; Montemarano nam in 1673 de wijk naar Oost- Java en werd hier weldra door de andere grooten gevolgd. Hun plan xvas zich van een vast punt op Madocra of Java's oostkust meester te maken, om van daar uit zeeroof te plegen. Dit voordeelige bedrijf verlokte anderen zich met hen te ver- binden en toen een zekere Mangkasaarsche Kraëng, Glisson geheeten, zijn aanhang bij den hunnen gevoegd had, begon- nen omstreeks 1675 de strooptochten langs de kusten van Java en verscheidene plaatsen als Pasoeroewafi, Gresik en ein-
— 85 — (lelijk Soerabaja werden geplunderd en verwoest. In hunne ondernemingen werden de Mangkasarea. gesteund door een heerschzuehtigeu Madoereesehen prins Troena Djaja, die beweerde af te stammen uit het vorstengeslacht der Brawidjaja's, dat over tfadjapahit geregeerd had en tevens het plan koesterde Madoera te bevrijden van de overheersching van Mataram. Het verbond tusschen Glisson en Troena Djaja werd hechter, toen deze aan eerstgenoemden zijne dochter ten huwelijk gaf en krachtiger, toen een Mahomedaansche priester, pangeran Mas Giri geheeteu, die onder hel masker van heiligheid, de eerzuchtigste bedoelingen koesterde en zelfs den titel van Soesoehoenau en Panembahan had aangenomen, in het geheim den verbondenen zijn steun beloofde. Sedert 1646 zetelde op den Mataramsehen troon soesoehoenau Mangkoerat, een nietswaardig vorst, die zijn gezag door schrik meende te moeten handhaven, maar het daarentegen door zijne wreedheid en onbekwaamheid, aan het wankelen had gebracht. Toen de Indische Regeering in het begin van 1676 van haren Resident te Japara bericht kreeg van de rooftochten der Mangkasaren, besloot zij tot het uitzenden van eene expeditie ter -sterkte van 300 man, voor de helft Europeanen, onder bevel van den kapitein Franssen. Met zeven kleine vaartuigen vertrok deze in Januari naar de oostkust, doch vond, door den invloed van pangeran Mas Giri, geene medewerking van de Javaansche bevolking. Onderhandelingen met de Mangkasaarsche grooten aangeknoopt, leidden lot geene bevredigende uitkomsten en de schoone gelegenheid, die zich aanbood, om bij de kust van Madoera de vloot van Troena Djaja te vernielen, liet Franssen voorbijgaan, meenende dal zij eene Javaansche vloot was, tegen de zeeroo\ ers uitgerust. Middelerwij} had de Soesoehoenau een aanzienlijk leger in het veld gezonden dat, onder bevel van Ka-Pandji. tot Bangil voorwaarts rukte; tevens kwam eene Javaansche
Page 2 and 3:
-1 '. J
Page 5:
Voorbericht. Bij de samenstelling v
Page 8 and 9:
_ 2 - tasie van den Oosterling de w
Page 10 and 11:
wekte ontevredenheid bij de rijksgr
Page 12 and 13:
— 6 Het was onder zijne regeering
Page 14 and 15:
__ 8 _ die van Ternate zich den hoo
Page 16 and 17:
— 10 — aangevuurd, toen er onde
Page 18 and 19:
12 ontdekte of nog te ontdekken lan
Page 20 and 21:
u m hel heg,,, der I6i. eeuw en het
Page 22 and 23:
- 16 — den eene premie van ƒ 25,
Page 24 and 25:
— 18 terugkomst in 1594, eenige b
Page 26 and 27:
- 20 ste moeite en met verlies van
Page 28 and 29:
_ 22 — (Ierland terug, alwaar hem
Page 30 and 31:
— 24 — en wel door de straat Ma
Page 32 and 33:
— 26 onder aanvoering van Jpcob W
Page 34 and 35:
— 28 — .schepelingen, die door
Page 36 and 37:
- 30 — maar ook als oorlogvoerend
Page 38 and 39:
— 32 van Malabar, te gaan, welks
Page 40 and 41: — 34 - zeilde hij naar Bantam, ve
Page 42 and 43: - 86 - en was vervolgens naar de Ph
Page 44 and 45: TWEEDE HOOFDSTUK. Ontwikkeling en U
Page 46 and 47: - 40 - Both, te Bantam terugkeerend
Page 48 and 49: — 42 — bezocht, en vele vijande
Page 50 and 51: - 44 - Zeventienen zijn verzoek om
Page 52 and 53: — 46 - Regent, de loge te Jakatra
Page 54 and 55: — 48 — sehe krijgsmacht ingeslo
Page 56 and 57: — 50 — Daarbij werd in hoofdzaa
Page 58 and 59: — 52 — de handel op China geope
Page 60 and 61: __. 54 _ hadden, welke hare vertakk
Page 62 and 63: 56 — Generaal met, in andere rich
Page 64 and 65: - 58 - moest zij, na een gevecht va
Page 66 and 67: 60 — hel begin van September met
Page 68 and 69: - 62 - niet beschaamd, want nadat h
Page 70 and 71: _ 64 - onder hel bewind van Van Deu
Page 72 and 73: - 66 — laatstgenoemde staat kwam
Page 74 and 75: - 68 - eilanden bleken slechts in d
Page 76 and 77: 70 stand, namelijk de vrede met Mat
Page 78 and 79: — 72 fcarèl Reiniersz. als zijn
Page 80 and 81: - 74 — woord der bewindhebbers ge
Page 82 and 83: 76 — geezen verdedigden zich hard
Page 84 and 85: — 78 - door de Mandschoe-Tartaren
Page 86 and 87: — 80 — sehen prins, vasal van M
Page 88 and 89: — 82 — In hel tijdperk dat wij
Page 92 and 93: — 86 - scheepsmacht van 100 prauw
Page 94 and 95: 8S vertrok de Resident van Japara,
Page 96 and 97: 90 den beker „ver doen loopeu en
Page 98 and 99: 92 - strijd Ie eindigen, toen hij i
Page 100 and 101: 94 - van den Soesoehoenan overleden
Page 102 and 103: — 96 — van den Soesoehoenan, be
Page 104 and 105: — 98 - schoon Hurdt eerst van pla
Page 106 and 107: — 100 — Javaansche hulptroepen
Page 108 and 109: — 102 de stelling te Kappar aan t
Page 110 and 111: 104 — vertrok Couper, na orde op
Page 112 and 113: 106 - hield. De andere partij stond
Page 114 and 115: 108 — van eene defensieve ringslo
Page 116 and 117: — 110 - stroopt, waren onder het
Page 118 and 119: — 112 — landen door tegenwind m
Page 120 and 121: — 114 — de kapitein Ruijsch, So
Page 122 and 123: — 116 - zigheid van Tak had Soera
Page 124 and 125: — 118 — werd; de tractaten, met
Page 126 and 127: — 120 — noode hare toevlucht to
Page 128 and 129: — 122 — een gezantschap te doen
Page 130 and 131: _ 124 — gemis aan wegen belemmerd
Page 132 and 133: — 126 — anen en 2500 geregelde
Page 134 and 135: — 128 — weifelen, toen de kapit
Page 136 and 137: — 130 aan alle Europeanen en Inla
Page 138 and 139: — 132 Zeventienen, waarom zij in
Page 140 and 141:
— 134 — roepen. Die hulp werd v
Page 142 and 143:
— 136 — In de buitenbezittingen
Page 144 and 145:
138 — delingen, waarin ook Frankr
Page 146 and 147:
— 140 — maar vestigden zich bij
Page 148 and 149:
- 142 bezetting voortdurend in onru
Page 150 and 151:
144 dat het zijn streven was zich e
Page 152 and 153:
146 - pagnie's troepen de hoofdstad
Page 154 and 155:
— 148 — § 6. HET BEWIND VAN DE
Page 156 and 157:
- 150 - vereiniteit over Soerabaja
Page 158 and 159:
— 152 — hof verliet en weldra w
Page 160 and 161:
- 154 — Ook het onderwijs werd do
Page 162 and 163:
156 — De opstandelingen kwamen ec
Page 164 and 165:
158 geen aanval op de andere kustpl
Page 166 and 167:
160 — wierpen zich nu weder aan d
Page 168 and 169:
- 162 In dezen berooiden toestand w
Page 170 and 171:
— 164 — § 2. HET TIJDPERK DER
Page 172 and 173:
— 166 — nauwer ingesloten. De b
Page 174 and 175:
— 168 — geopend en reeds in den
Page 176 and 177:
170 — van Malabar Moens, kreeg ui
Page 178 and 179:
- 172 van kunsten en wetenschappen
Page 180 and 181:
- 174 - vermeesWeii van zes rijk ge
Page 182 and 183:
— 170 — le Leeren, welke sind s
Page 184 and 185:
- 178 — tingen aan te knoopen. Di
Page 186 and 187:
- 180 — zes vermeerderd, welke ee
Page 188 and 189:
182 - Engeland, in 1795 ten gevolge
Page 190 and 191:
184 uitdrukkelijk gelast was geword
Page 192 and 193:
186 — Het gewicht van liet behoud
Page 194 and 195:
TWEEDE AFDEELING EERSTE HOOFDSTUK.
Page 196 and 197:
— 190 — was de demorahsatie, do
Page 198 and 199:
— 192 - Daar de Kaapstad geene gu
Page 200 and 201:
— 194 — Terwijl deze gebeurteni
Page 202 and 203:
— 196' - miari 1808 te Anjer voet
Page 204 and 205:
— 198 — tam naar Anjer. In de e
Page 206 and 207:
— 200 -- pen om uitgeleverd Ie wo
Page 208 and 209:
- 202 — tigden ; zijne soldaten w
Page 210 and 211:
204 Ofschoon de werkzaamheden voor
Page 212 and 213:
— 206 — Wat de uitoefening van
Page 214 and 215:
— 208 — Tn de maanden Juni en J
Page 216 and 217:
— 210 - de door Daendels gesloten
Page 218 and 219:
~ 212 grooten weg op 550 meters afs
Page 220 and 221:
— 214 lende, vielen de Engelschen
Page 222 and 223:
216 door dien prins zelven aangevoe
Page 224 and 225:
— 218 — had hij er zich met lis
Page 226 and 227:
— 220 — lijksch inkomen van 800
Page 228 and 229:
222 — rijk Mataram te herstellen.
Page 230 and 231:
- 224 - alwaar de vorst van Boni, A
Page 232 and 233:
— 226 — verhuring der gronden a
Page 234 and 235:
TWEEDE HOOFDSTUK. Hel herstel der N
Page 236 and 237:
230 — der overname. In bet begin
Page 238 and 239:
232 de beslissing der Gouvernemente
Page 240 and 241:
— 234 — taten mochten in de Oos
Page 242 and 243:
236 - De reden. Hazacr. op Timor ge
Page 244 and 245:
- 238 — Bintien den tijd, oorspro
Page 246 and 247:
- 240 - derlandsche fori, dal met e
Page 248 and 249:
— 242 — Toen nu eenige Maleisch
Page 250 and 251:
_ 244 - Voorloopig hielden de Chine
Page 252 and 253:
— 246 — liestelsel in specerije
Page 254 and 255:
— 248 — om een opstand te begin
Page 256 and 257:
— 250 — opperbevelhebber verste
Page 258 and 259:
— 252 — ontmoette. Een vijfdaag
Page 260 and 261:
- - 254 — diensten op belooning g
Page 262 and 263:
256 In het muntstelsel heerschte ee
Page 264 and 265:
— 258 — het Boengaaisehe contra
Page 266 and 267:
DERDE HOOFDSTUK. De uitbreiding der
Page 268 and 269:
— 262 — gelden op te nemen bij
Page 270 and 271:
Sturler Katiagan genomen en de noor
Page 272 and 273:
— 266 — eeiiige dagen beschoten
Page 274 and 275:
i — 268 — Koning met onderschei
Page 276 and 277:
— 270 — groote voorschotten, we
Page 278 and 279:
— 272 — oppermachtig heerschten
Page 280 and 281:
— 274 — strande schepen en slot
Page 282 and 283:
— 27Ö - Swieten trad nu als beve
Page 284 and 285:
— 278 — karta uitgesproken en z
Page 286 and 287:
— 280 - in de onderlinge veeten d
Page 288 and 289:
— 282 — ging besloten. De majoo
Page 290 and 291:
— 284 — drie-vingeren-verbond,
Page 292 and 293:
— 286 — In October 1861 onderwi
Page 294 and 295:
— 288 — ningin gevangen gehoude
Page 296 and 297:
— 290 — het openstellen van een
Page 298 and 299:
- 292 - te voorzien. Ook in het bes
Page 300 and 301:
__ 294 — uitvoering echter te ger
Page 302 and 303:
— 296 — controleur Castens verm
Page 304 and 305:
— 298 - door het lid van den Raad
Page 306 and 307:
— 300 - Boni's macht, waren er no
Page 308 and 309:
— 302 - In 1863 werd in de Molukk
Page 310 and 311:
— 304 — Ook hechtte de volksver
Page 312 and 313:
— 306 — ambtenaren, zoowel burg
Page 314 and 315:
— 308 — 1843 had de Nederlandsc
Page 316 and 317:
— 310 — den kolonel Van Daalen
Page 318 and 319:
— 312 — rivier en Pedro-punt, h
Page 320 and 321:
— 314 — bleven. Den dag daarna
Page 322 and 323:
— 316 — Na het vertrek der hoof
Page 324 and 325:
— 318 — vervangen door'den kolo
Page 326 and 327:
-_ 320 — verbrand werden en keerd
Page 328 and 329:
— 322 — westkust werden in Apri
Page 330 and 331:
— 324 — 1595 De Maatschappij va
Page 332 and 333:
— 326 — 1618 Jan Pietersz. Coen
Page 334 and 335:
— 328 — 1647 Verlenging van- he
Page 336 and 337:
— 330 — 1678 Maetsuijker sterft
Page 338 and 339:
— 332 — onderwerpt zich en word
Page 340 and 341:
— 334 — 1752 De Clercq sneuvelt
Page 342 and 343:
— 336 — Ceijlon, Sumatra en de
Page 344 and 345:
vi f N H OUDS-OPG à V E, generaal
show all

Untitled - Acehbooks.org

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?