Untitled - Acehbooks.org

- 239 —
opgezetcneii dooi- gedwongen leveringen, heerendiensten als
anderszins zouden kunnen verdrukt worden. De Gouverneur-Generaal
begreep, in overleg met den Raad van
Indië, aan die landverhuur paal en perk te moeten stellen
en den 6 den Mei 1823 werd het besluit uitgevaardigd,
waarbij bepaald werd, dat alle contracten van landverhuur
vóór den 3l st0 " Januari 1824 ophouden en de pachters de
Vorstenlanden verlaten moesten. Verder werd bepaald, dat
de verhuurders de reeds ontvangen voorschotten zouden
terugbetalen, doch toen het bleek, dat zij daartoe onmachtig
waren, werd in 1824 besloten, dat die restitutie in Soerakarta
door den verkoop van producten en in Djokjokarta in geld
zou plaats hebben, waartoe de Regeering districten van de
Vorsten in pacht nam, om hen van contanten te voorzien.
Het kon niet missen of deze besluiten verwekten bij velen
teleurstelling en ontevredenheid en waren dan ook de indirecte
oorzaak van het uitbreken van een oorlog in Midden-Java.
Het bestuur van Van der Gapellen was een tijdperk van
onlusten in den Archipel, welke voor den bloei dezer koloniën
zeer nadeelig waren. Eensdeels het verlangen van sommige
vorsten, om hunne onafhankelijkheid onder het pas herstelde
Nederlandsche gezag te herwinnen, anderdeels de noodzakelijkheid
om vorsten en volken te dwingen de Nederlandsche
souvereiniteit Ie erkennen, waren hiervan de oorzaken.
Op Sumatra braken gelijktijdig twee oorlogen uit, die met
Palembang, welke den val van het Sultansrijk ten gevolge
had en de Padri-oorlog.
Het herstel van Sultan Badroeddin op den Palembangscheii
troon bleek in de gevolgen een misslag te zijn geweest, daar
hij na zijne verheffing in het geheim alles voorbereidde lot
verdrijving der Nederlanders uit Palembang en toen hij zich
sterk genoeg waande, een begin van uitvoering zijner plannen
maakte, door in Juni 1819 een aanval te doen op het Ne-