Untitled - Acehbooks.org

- 40 -
Both, te Bantam terugkeerende, vond aldaar de loge der
Nederlanders verwoest, een gevolg van de wandaden der
bewoners.
Hij herstelde nu de betrekkingen met Bantam en benoemde
lol hoofd der nieuwe loge Jan Pietersz. Coen, in wiens eerlijk
karakter de Gouverneur-Generaal groot vertrouwen stelde.
Ook te Jakatra was de tusschenkomst van den Landvoogd
noodig om de vriendschap met den Regent te onderhouden.
De loge der Nederlanders werd verplaatst naar de oevers
der Tji-Liwong, ter plaatse waar later Batavia verrees.
Onder het bestuur van Pieter Both werden verbonden aangegaan
met de vorsten van Boeton, Solor en Timor en op
de laatstgenoemde eilanden de sterkten Frederik Hendrik en
Concordia gesticht. Ook met den Eadja van Ceijlon werden
de vroegere betrekkingen weder aangeknoopt. Op het einde
van 1614 gaf de gouv.-gen. Both het bestuur over aan
Gerard Reijnst en keerde naar Nederland terug; op zijne
terugreis overleed hij op het eiland Mauritius.
Na den Raad van Indië op nieuw geïnstalleerd te hebben,
droeg Reijnst aan Coen de onderhandelingen met den Rijksbestuurder
van Bantam op en vertrok zelf naar de Molukken.
De Rijksbestuurder van Bantam had bij het toenemen der
handelsbetrekkingen, ook met andere natiën, de tolrechten
zeer hoog opgevoerd; hij stond het verblijf der vreemdelingen
in Bantam alleen toe, om de handels winsten en geschenken
welke daaruit voortvloeiden, maar duldde geene versletkingen
in Bantam en wilde van het verminderen der
rechten niets weten.
Het vereischte onder zulke omstandigheden zeer veel beleid,
om de belangen der Compagnie te behartigen, vooral daar
Coen geene macht beschikbaar had, om dwang uit te oefenen.
Hij bestreed den Rijksbestuurder met gelijke wapenen, stelde
list tegenover list, door herhaaldelijk te dreigen de onderhandelingen
af te breken en den handel naar Jakatra te ver-