Untitled - Acehbooks.org

— 257 -
hoofdcommissie met sub-commissies werden ingesteld, en de
uitbreiding der cultures, vooral die der koffie en indigo. Het
besluit door Van der Capellen in 1823, ten opzichte van de
landverhuur in de Vorstenlanden uitgevaardigd, werd in 1827
ingetrokken en de vestiging van Europeanen aangemoedigd,
tot welk doel ook de belemmerende bepalingen omtrent hel
reizen over Java werden opgeheven.
De Commissaris-Generaal verklaarde zich voor de vrije
koffiecultuur, tegen afstand van het 2 /5 van het gewas als
belasting en voor de Europeesche kolonisatie, met uitgifte van
woeste gronden. Zijn gevoelen werd gedeeld door den
minister Elout, doch het invoeren van een nieuw stelsel bleef
zijn opvolger voorbehouden.
Het stelsel van bezuiniging leidde tot een stelsel van onthouding
in de inwendige aangelegenheden der buitenbeziltingen;
het leidende beginsel was hier, geene uitbreiding maar ook
geen afstand van grondgebied en vermijding van elke aanleidingtot
vijandelijkheden.
Sedert 1825 waren Bengkoelen en Natal met Padang tot
een Gouvernement van Sumatra's westkust vereenigd. De
militaire commandant, tevens resident van Padang H. De
Stuers, vermeed de vijandelijkheden met de Padri's.
In Palembang bleef het over het algemeen rustig, zoo ook
op Bangka, terwijl op Billiton de ontginning der tinmijnen
aan een Chinees verpacht werd.
Op Celebes bleef de rust ongestoord tot 1826, toen de
verdreven vorst van Tanette, Lapataoe, zijn rijk trachtte te
heroveren. De majoor Van Coehoorn met eene colonne
derwaarts gezonden, slaagde er in dien vorst, na eene hardnekkige
verdediging, ten onder te brengen. Van Coehoorn
overleed ten gevolge van vermoeienissen op dien tocht geleden;
Lapataoe werd in 1827 als leenroerig vorst in zijn
rijk hersteld. Boni, dat nog steeds op zijne toetreding lot
17