Untitled - Acehbooks.org

— 308 —
1843 had de Nederlandsche Regeering toe moeten geven aan
de eischen van Engeland en eenige posten op de oostkust
moeten intrekken. Ook het tractaat in 1858 met Siak Sri
Indrapoera gesloten, wekte den argwaan der Engelschen op-
In dien toestand van verschil vân wederzijdsche inzichten
kwam een einde bij de conventie van 2 November 1871,
waarbij Engeland zich verbond Nederland vrij te laten in
zijne uitbreiding op Sumatra, op voorwaarde van gelijkstelling
van den Engelschen met den Nederlandschen handel in alle
staten, welke reeds afhankelijk van den Nederlandschen kroon
waren of zulks nog zouden worden.
Nu werd in 1872 een oorlogsschip naar Atjeh gezonden
met den controleur Kraijenhoff aan boord, die het vorige
jaar dat rijk reeds bezocht had. Daar hij nu niet ontvangen
werd, besloot de Regeering eene Commissie naar
Atjeh te zenden, wier komst den Sultan bijtijds werd aangezegd;
deze zond echter afgevaardigden naar Riouw met
verzoek om het zenden dier Commissie uit te stellen, daar
hij de hulp had ingeroepen van Turkije. De Regeering
vernam echter tevens, dat Atjeh pogingen aanwendde om
met andere mogendheden te onderhandelen, hetgeen haar deed
besluiten tot het afvaardigen van een Regeerings-Commissaris.
die van den Sultan erkenning onzer souvereiniteit moest eischen
en zoo deze mocht weigeren, den oorlog verklaren en dien
terstond aanvangen.
De vice-president van den Raad van Indië Nieuwenhuyzen,
met die zending belast, kwam den 22 8ten Maart 1873 ter reede
van Atjeh en verklaarde, toen de Sultan op een herhaald
schrijven om ophelderingen te geven omtrent het gedrag zijner
gezanten, ontwijkende antwoorden gegeven had, den 26 sten
Maart den oorlog aan Atjeh. Den 5 den April kwam de expéditionnaire
macht voor Atjeh aan ; zij had eene sterkte van vier
bataljons infanterie, Waaronder een bataljon barisan van
Madoera, een detachement cavalerie, een halve veld- en een