Untitled - Acehbooks.org

— 83 -
Engelschen gebleven is. De la Haye had zich inmiddels te
St. Thomé gevestigd en xverd hier door Van Quaalberg van
de zeezijde en door den vorst van Galkonda van de landzijde
ingesloten. Gebrek aan belegeringsgeschul en verstrooiing
van de vloot door een orkaan veroorzaakten vertraging in hel
beleg, zoodat de Fransche Admiraal zich tot November 1674
kon blijven verdedigen; toen gaf hij de sterkte over en keerde
met 900 man op Hollandsche schepen naar Frankrijk terug.
Terwijl deze gebeurtenissen buiten Java voorvielen, xvas
in het rijk Mataram een binnenlandsche oorlog uitgebroken,
welke den val van dit rijk veroorzaakte. Met het uitbreken
van dien strijd begint een nieuw tijdperk in onze koloniale
geschiedenis.
Met Bantam was in het jaar 1655 het vredesverdrag, dat
in 1645 voor den tijd van lien jaren was gesloten, vernieuwd
geworden. Door de herhaalde oorlogen, welke de Compagnie
in den Archipel te voeren had, meende de Sultan dat hare
krachten uitgeput waren, waarom hij in 1656 het verdrag
schond, door zijne troepen de ommelanden van Batavia te
laten afstroopen, terwijl gelijktijdig twee Nederlandsche
schepen voor Bantam werden afgeloopen. Door de afwezigheid
der troepen, kon de Regeering voorloopig niets doen
dan de reede van Bantam blokkeeren. Dit deed den handel
van Bantam kwijnen, maar lokte ook protesten uit van de aldaar
gevestigde Engelschen, en de vrees voor verwikkelingen
in Europa, stemde de Regeering tot toegevendheid; in 1659
kwam er met Bantam, na lange onderhandelingen, een eeuwige
en onverbreekbare vrede tot stand. Na dien tijd nam
de handel van Bantam zeer toe, zoodat het zelfs Batavia naar
den kroon slak. De reden hiervan moet gezocht worden
in hel monopoliestelsel, dat de Compagnie ten strengste handhaafde,
terwijl het haar door de verschillende krijgsuitruslingen
dikwijls aan kapitaal en schepen ontbrak om zelve