II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ İÇİN
BİR TEKNOLOJİ PLATFORMU: MANUFUTURE-TR
BİR ULUSLARARASI KONGRE: UMTIK
VE TEKNOPARKTA ÇOK ORTAKLI BİR FİRMA: ODAGEM A.Ş.
Özet
Prof. Dr. S. Engin KILIÇ
ODTÜ, Makina Mühendisliği Bölümü
117
Üniversite-Sanayi İşbirliği konusunda şimdiye kadar yalnızca ülkemizde gerçekleştirilen
toplantı metinlerini, yayımlanan bildirileri ve makaleleri toplasak herhalde
onlarca cilde sığdıramayız. Bu yazıda yalnızca imalat konusunda, özellikle de makine
imalatı konusunda, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Makine Mühendisliği
Bölümünde 30 yıl kadar önce başlatılan çalışmaların tarihsel gelişimi, karşılaşılan
zorluklar, elde edilen başarılar anlatılmaya çalışılacak, bu çabalar sonucu
bugün gelinen durum, ülke çapında tanınır hale gelen üç kurumsal yapı:
Manufuture-Tr, ulusal teknoloji platformu, UMTIK, uluslararası makina tasarım ve
imalat kongresi ve ODAGEM A.Ş., çok ortaklı bir teknopark firması, tartışılacaktır.
Tarihsel Gelişme
1970’li yıllarda doktora çalışmalarını tamamlayarak yurda dönen ODTÜ, Makina
Mühendisliği Bölümünden bir grup öğretim üyesi, ülke sanayisinin gereksinim
duyacağı konularda ortak araştırma yapmak amacıyla 1979 yılı başlarında biraraya
gelerek Makina Tasarım ve İmalat Araştırma Enstitüsü, MATIMAREN’i kurdular.
MATİMAREN, kurulmasının hemen ardından, çeşitli KİT (Kamu İktisadi Kuruluşları)
için uygulamalı araştırma projeleri oluşturmaya ve yürütmeye başladı. Projeler
başarıyla tamamlanmaya başladıkça MATIMAREN ülke çapında tanınmaya
başladı ve yürüttüğü uygulamalı araştırma projelerinin sayısı iki üç yıl içinde iki
haneli rakamlara ulaştı. Proje sonuçları bilimsel kongrelerde ve dergilerde çok yazarlı
bildiriler ve makaleler olarak yayımlanmaya başladı. Bilimsel yaklaşımla ortak
ve endüstriyel araştırma yapmanın başarılı sonuçlarıyla kısa zamanda edinilen bilgi
birikimi ve deneyimin diğer üniversitelerden ve sanayi kuruşlarından mühendis ve
araştırmacılarla paylaşılabilmesi için iki yılda bir ODTÜ, Makina Mühendisliği
Bölümünde bir ulusal kongre düzenlenmesine karar verilerek MATİMAREN tarafından
ilki 1984 yılında olmak üzere UMTIK, Ulusal Makina Tasarım ve İmalat
Kongresi, düzenlenmeğe başlandı. Üniversite-sanayi işbirliklerini kurumsallaştırabilmek
ve bir ağ yapı oluşturabilmek için de, Makina Tasarım ve İmalat Derneği
(MATIM) kuruldu. Ülkemizin belki de ilk başarılı üniversite-sanayi işbirliği modelini
oluşturan MATİMAREN, Yüksek Öğretim Yasasının (YÖK) yürürlüğe girmesiyle,
1982 yılında enstitü statüsünü kaybederek Makina Mühendisliği Bölümüne