II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

148
Birincil
yakıt
Şekil 3. Bir D-T Füzyon Reaktörü
D-T füzyonundan pratik bir enerji kaynağı olarak yararlanılması için 10 8 o C sıcaklığa
çıkılması ve D-T’den oluşan kalbin yeteri kadar süre birarada tutularak, aldığından
çok enerji veren bir sistemin oluşturulması gerekmektedir. Yeryüzündeki barışçıl
füzyon araştırmaları tamamen bu hedefin gerçekleştirilmesine yöneliktir.
Her ne kadar D-T füzyonu bugünkü füzyon araştırmalarının ana hedefi ise de, daha
uzun vadeli planlar, D-D füzyonunu da kapsamaktadır. D-D füzyonu:
2 2 3 1
H + H → H + H
(7)
2 2 3
H + H → He + n
(8)
tepkimelerine dayanmaktadır. Eşit olasılıkla gerçekleşen bu tepkimelerden ilki 4
MeV ikincisi ise 3.25 MeV’lik Q değerleri ile dış ısıl tepkimelerdir. Ancak D-D
füzyonunun, D-T füzyonuna göre çok daha yüksek sıcaklıklar gerektirmesi önceliğin
D-T füzyonuna verilmesine neden olmuştur.
3. Lawson Ölçütü
Dış güvenlik kabuğu
Lityum
battaniye
Boşluk
kabı Helyum
Buhar
üreteci
Türbin
Jeneratör
Füzyonda önde gelen kavram ateşlemedir. Ateşleme durumu füzyon sisteminin
dışarıdan enerji almadan üretilen füzyon enerjisi ile sabit sıcaklıkta zamandan bağımsız
çalışabilme durumudur. Ateşleme koşullarını veren temel özdeşlik 1955
yılında İngiliz bilim adamı John D. Lawson tarafından bulunan Lawson ölçütüdür.