II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

344
kat daha az kaynak kullanarak istenilen enerjiyi sağlayabilmektedir. Isı pompaları
çevre kirlenmesine neden olmadan endüstriyel ve günlük uygulamalarda kullanılabildiği
için son yıllarda üzerinde yoğun çalışmalar yapılan bir konu haline gelmiştir.
Isı pompaları enerji tasarrufu sağlamak ve CO2 emisyonlarını azaltmak için etkili
teknik olanaklar sunmaktadır. Isı yalıtımı uygulamaları ile enerji gereksinimi çok
düşük temiz enerji evlerinde ve yeni binalarda elektrikli ısı pompaları iyi bir alternatif
oluşturmaktadır. İlk ısı pompası İngiltere’de Sumner tarafından kendi evini
ısıtmak için dış hava kaynaklı olarak üretilmiş daha sonradan yapılan çalışmalar ile
1 metre derinlikteki topraktan ısı çekilmeye başlanmıştır. Bu sistemin ısıtma tesir
katsayısı ortalama 2,8’dir ve günümüzde halen çalışmaktadır[1]. Emniyetli ve ekonomik
bir işletme için ısı kaynağının ve ısıtma sisteminin ısı pompasına uygun projelendirilmesi
gerekmektedir. Isı pompası, yenilenebilir ısı enerjisini mahal ve kullanma
suyu ısıtmasında etkin bir şekilde kullanmak için gerekli teknik şartları sunabilir.
Isı pompası, ısıtma için gerekli enerjinin 3/4‘ünü çevreden almakta ve geri
kalanını ise tahrik enerjisi olarak elektrik akımından temin etmektedir. Çevre ısısı;
toprakta, suda ve havada depolanmış olan güneş ısısı sonsuza kadar kullanılabilir.
Isı pompası çevre ısısını kullanarak, enerji tasarrufu ve çevre dostu bir ısıtma sağlar.
Isı pompası teknolojisi uzun yıllardır bilinmekle birlikte yaygın kullanılmaya başlanması,
ancak son yıllarda mümkün olabilmiştir. Isı pompalarında fosil yakıtlar
kullanılmadığı için alternatif ısıtma sistemi olarak düşünülebilir. Isı pompası çalışma
mantığı toprak, hava veya su gibi ısı kaynaklarından elde edilen enerjinin ısı
pompasının kapalı devresinde bulunan buharlaştırıcı üzerinden alınması ile ısı taşıyıcı
sıcaklığının artırılması ve buharlaştırılması, kompresör yardımı ile basınç ve
sıcaklığı iyice artırılan gazın enerjisini yoğuşturucu üzerinde kullanılacak kapalı
devrede bulunan suya aktarılmasına dayalıdır. Yoğuşturucuda enerjisini bırakan gaz
tekrar buharlaştırıcıya girmeden genleşme vanasından geçirilerek çevrim tamamlanır.
Aynı işlemler tersten yapılarak alan soğutması gerçekleştirilir[2].
Kaynakları hızla tükenmekte olan dünyamızda, kullanılan enerji miktarının hızla
artması ve buna bağlı olarak ekosistem dengesinin bozulması sadece çevreyi koruma
konusunda değil, aynı zamanda enerji kullanımı üzerinde de yeni yaklaşımların
oluşmasına neden olmuştur. Yeşil binalar, yeşil enerji ve sürdürülebilir çevre ve
kaynak kullanımı gibi terimler yukarıda belirtilen süreçlerin sonuçları olarak hem
uygulama hem de yasal düzenlemelerde karşımıza çıkmaktadır. Bilindiği gibi, akıllı
binalar enerji verimliliğini artırmak üzere binanın enerji harcamalarının otomatik
olarak binanın kendisiyle ve ek sistemlerle kontrol edildiği sistemlerdir. Dolayısıyla
akıllı binanın en önemli görevi, kullanıcı konforundan ödün vermeden binanın enerji
harcamalarının en az düzeyde olmasını sağlamaktır. Bütün dünyada olduğu gibi
ülkemizde de toplam enerjinin çok önemli bir oranı binalarda kullanıcı konforunu
sağlamak üzere ısıtma, klima, havalandırma ve aydınlatma amaçlı kullanılmaktadır.
Bu oranlar ülkemiz için yaklaşık olarak Şekil.1’de gösterilmiştir. Dünyada binalarda
kullanılan enerjinin toplam enerji içerisindeki payı yaklaşık %40’a kadar çıkabilmektedir.
Bu durum binalarda enerji tasarrufunun ve yönetiminin ne kadar önemli
olduğunun göstergesidir.