II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

534
I. Giriş
Bu makale, genellikle soyut kavramların öğretilmesi-öğrenilmesi işlevlerinden
oluşan ve doğası itibariyle yapay olan sınıf içi öğretme ya da öğrenmenin ileri teknolojilerden
yararlanılarak nasıl daha anlamlı bir öğrenme ortamı haline getirilebileceği
konusuna odaklanmaktadır. Öğrenilenlerin bireyin gerçek yaşantısına transfer
edilmesi, öğrenmeyi yalnızca anlamlı hale getirmekle kalmayıp aynı zamanda
öğrenilenlerin kişiselleştirilerek içselleştirmesine yardım eder. Öğrenme, bireyin
daha önce edindiği bilgi ve becerilerini kullanarak yeni bilgi ve beceriler aracılığıyla
yeni davranış değişiklikleri geliştirmesi olarak tanımlanabilir. Bu bağlamda
öğrenme iki farklı yolla gerçekleşebilir:
a) edinim yoluyla öğrenme,
b) planlanmış ve bir öğreten liderliğinde öğrenme.
Edinim yoluyla öğrenme, bireyin gerçek yaşamda karşı karşıya geldiği deneyimleri
sonucu öğrenmeye ihtiyaç duyması ile gerçekleşir. Buna örnek olarak bilgisayar
okur yazarlığı olmayan bir bireyin, kendisinden bilgisayar kullanarak bir sunum
üretmesi istendiğinde bilgisiyar ve ilgili programların kullanımına gereksinim duyması,
bu yolla öğrenme nedeni oluşturması ve kendi geliştireceği ve/veya sahip
olduğu öğrenme strateji ve becerilerini kullanarak bilgisayar kullanımını öğrenmesi
ve netice itibariyle bilgisayarı kullanıp kendisinden istenilen sunumu üretmesi
verilebilir.
Diğer taraftan planlanmış ve bir öğreten liderliğinde öğrenme ise, bireyin herhangi
bir öğrenme organizasyonunda bir başkası tarafından planlanmış bir öğretim programı
ve öğrenme etkinlikleri çerçevesinde bilinçli olarak oluşturulan ve genellikle
sınıf içi ortamlarda karşı karşıya getirildiği deneyimleri aracılığıyla birey üzerinde
istendik davranış değişikliği oluşturma çalışmalarıdır. Buna örnek olarak bilgisayar
okur yazarlığı olmayan bir bireyin sınıf ortamında ve bir uzman eşliğinde, uzmanın
oluşturduğu önceden planlanmış bir öğretim programına dayalı olarak oluşturduğu
öğrenme etkinlikleri aracılığıyla önce temel bilgisayar kullanım becerilerini, daha
sonra sunum yapabilmesi için ilgili programların kullanım becerilerini geliştirmesi
ve netice itibariyle bilgisayar kullanarak kendisinden istenilen sunumu üretmesi
verilebilir.
Birey üzerinde istendik davranış değişiklerinin oluşturulması sürecinde öğrenmenin
kalıcı olabilmesi için öğrenilerek geliştirilen davranış değişikliklerinin bireyin
gerçek yaşamına transfer edilmesi gerekir. Edinerek öğrenmede bu durum, gerçek
yaşamda karşılaşılan deneyimlere dayalı bir neden ve/veya gereksinimler aracılığıyla
olduğu için zaten bireyin gerçek yaşamı içerisinde, biraz da kendiliğinden
gerçekleşmektedir. Dolayısıyla öğrenme daha gerçekçi, daha anlamlı ve daha kalıcıdır.
Asıl mesele ise, bir uzman eşliğinde ve genellikle sınıf içi ortamlarda planlanmış
ve bir öğreten liderliğinde gerçekleştirilen öğrenmede, bireyin öğrendiklerinin