II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

465
grafit, ötektik karbürler ve perlitik matriksten oluştuğu görülmektedir. Şekil 2d’de
elektron mikroskobuna ait yüksek büyütmelerde perlit-sementit katılaşma yapısını
detaylı gösteren görüntü sunulmuştur. Mikroyapıda perlit kolonileri kısmen kaba ve
kısmen ince bir morfoloji sergilemektedir.
(a) (b)
(c) (d)
Şekil 2. Perlitik dökme demire ait (a) parlatılmış ve (b-d) dağlanmış konumda mikroyapı örnekleri; (a
ve b) ışık mikroskobu, (c ve d) taramalı elektron mikroskobu ile görüntüleme.
3.2. Aşınma Verilerinin Değerlendirilmesi
Şekil 3’de sürtünme katsayısı-mesafe ilişkisi ve yüklenmenin bir fonksiyonu olarak
ağırlık kaybı değişimi verilmiştir. Yüklenmenin artması ile birlikte bilya-malzeme
temas alanındaki artış abrasif aşınmayı arttırmıştır. Bundan dolayı yol alınan mesafe
boyunca sürtünme katsayısında bir artış gerçekleşmiştir (Şekil 3a). Matriks içerisinde
yer alan birincil karbürlerin oldukça sert olması aşınma direncine önemli bir
etkide bulunmaktadır. Lameller bir yapıya sahip olan perlitin sementit haldeki karbürleri
de benzer bir etki sunabilmektedir. Matriksin çizilmeye karşı mukavim
olduğu, Şekil 3a’da gösterilen alınan mesafe boyunca sürtünme katsayısının kararlı
bir değer aralığında kaldığından aşikârdır. Yüklenmenin bir fonksiyonu olarak artan
yüklenme ile birlikte ağırlık kaybında bir artışın belirlenmesi kaçınılmazdır. Şekil
3b’de bu tür bir artış diyagramize edilmiştir.