II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

396
biraraya gelerek daha güçlü ortaklıklar yaratmaya çalışmışlardır. Bu projede oluşum
aşamasında doğru ortakların seçilmesi ve atak üretimin gereği olan hızlı ve açık bir
biçimde müşteriye öneri hazırlanması için, insan gücüne destek olabilecek bir karar
destek sistemi geliştirilmeye çalışılmıştır ve bir komisiyonculuk sistemi şekillendirilmiştir.
MASSYVE projesinde geliştirilmiş olan ajan temelli karar destek sistemi
burada kullanılmıştır. Bu ajan bazlı sistem yardımıyla seçilen potansiyel ortaklar,
TECHMOULD yönetimi tarafından onaylandığı takdirde sanal fabrikaya ortak
olmaya hak kazanacaklardır. Açıktır ki yönetimin seçimi komisyoncu ajan’ın bilgilerine
ve analizlerine dayanarak yapılır [10] [18].
Üyelerin performanslarını ölçmek amacıyla bir karar destek sistemi, Ricardo
Chalmeta ve Reyes Grangel tarafından geliştirilmiştir. Bu performans ölçüm sistemi
(Performance Measurment Systems - PMS) bazı önemli performans kriterlerini göz
önünde bulundurarak firmaların halihazırdaki durumlarını ve hedeflerini, sanal fabrikanın
durumu ve stratejik hedefler ile kıyaslandırır. Bu karar destek sistemi sayesinde
sanal fabrikanın yönetimi, sanal fabrikanın oluşumu ve işleyiş sırasında değişen şartlara
daha verimli ve doğru analizler yaparak gereken kararı alacaktır [7].
Bilgisayar ve enformatik bilimlerinde, ontoloji, alandaki bilgileri bir dizi konseptler
ve bu konseptlerin arasındaki ilişkileri gösterir. Ontoloji alan ve alan içindeki birimlerin
varlıklarını açıklamaktadır. Teorik olarak ontoloji, alanın modellemesinde
ve klasmanlarda paylaşılan kavramların ve objelerin tanımlarını ve onların arasındaki
ilişkileri açıklar. Dağıtık akıllı üretim birimleri ve ajanlar arasında iletişim ve
bilgi paylaşımı ve işbirliğini sağlamak amacıyla net terimler ve anlamlar ortaya
konulmalıdır. Bu yolda ontoloji alan modelinden faydalanarak bu yapı geliştirilecektir.
Üretim hattında taşıma işlemlerinin yönetimi için Merdan, tarafından bir
OWL ontolojisi tasarlanmıştır [15]. Montaj süreçlerinin yönetiminde bir ontoloji
bazlı ajan mimarisi Koppensteiner tarafından önerilmiştir [14]. Bu çalışmada farklı
ajanlar, paletlerin, ürün bileşenleri, konveyör ve diğer parçaların durumlarını kontrol
edip bu birimler arası iletişimi sağlayarak süreç yönetiminde faydalanmışlardır.
Bir başka ajan temelli sistemlerle, ontoloji birleştirilmesi Candido ve Barata tarafından
sunulmuştur [6]. Yapılan çalışmada modüller ve yetenekler olarak iki
konsept önerilmiştir. Modüller farklı fiziksel üretim birimleri (Makinalar, iş istasyonları
vb) ve yetenekler (Skills) de bu modüllerin becerilerini ve kapasitelerini
göstermektedir. Geliştirilmiş olan ontoloji üretim kaynakları ajanı tarafından doğru
iş istasyonuna doğru işi tahsis etmek amacıyla kullanılır. Daha karmaşık işlemlerde
değişik yeteneklere sahip farklı modüller arasında işbirliğini sağlamak için bu ontoloji
Koalisyon Lideri Ajanı tarafından kullanılır. Bu yapı pilot uygulama olarak
Portekiz’in UNINOVA akıllı robot merkezinde NovaFlex’de kurulmuş ve test
edilmiştir [6].
Ajan bazlı sistemin yeniden yapılandırılması için OWL temelli bir ontoloji Al-Safi
ve Vyatkin tarafından geliştirmişlerdir [1]. Bu yapının Candido ve Baratanın geliş-