II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

3.1. Deformasyon Sıcaklığının Yumuşama Davranışına Etkisi
455
İki vuruşlu sıcak basma testleri yüksek deformasyon sıcaklıklarında yapısal değişimlere
bağlı olarak akma mukavemetinin değişmesi prensibine dayanmaktadır. İki
vuruş arasındaki bekleme süresi arttıkça, yeniden kristallenme için gerekli süre
sağlanmış olur (Şekil 5). Böylece, akma eğrilerinde bir miktar azalma gözlenir.
Bekleme süresi 5 sn üzerinde olduğunda en düşük bekleme süresine göre daha
düşük bir akma gerilmesi görülür. Ancak, bekleme süreleri 50 ve 100 sn olduğunda
çökelti oluşumuna bağlı olarak akma gerilmesi düşmediği görülmektedir.
HONDA CLEARIITY FCEV (100 kW)
Şekil 5. Farklı bekleme sürelerinde elde edilen gerçek gerilme-gerinme eğrileri.
Şekil 5’te verilen ikinci (bekleme sonrası) gerilme-gerinme eğrilerinin yardımıyla
yumuşama oranı elde edilmektedir. Eğer bekleme süresi tam yumuşama oluşacak
kadar uzun ise, ikinci eğri birinci eğrinin tamamen aynısı olacaktır (2000 sn). Diğer
yandan hiç yumuşama gerçekleşmez ise, ikinci eğri ilk eğrinin bir uzantısı gibi
görülür (2-5 sn). Bu iki uç nokta arasındaki yumuşama miktarını belirlemek için %
2 offset yöntemi [16] kullanılmıştır. Bu yöntemde, toparlanmadan gelen yumuşama
etkisi ihmal edilmektedir ve hesaplanan yumuşama oranı statik yeniden
kristallenme hacmi ile lineer orantılıdır. %0.2 offset akma gerilmesi statik yeniden
kristallenmeden doğan yumuşamayı ve çökelti oluşumunu belirlemek için kullanılmıştır.
Yumuşama oranı Xoff aşağıda verilen eşitlik yardımı ile hesaplanabilir;
X off
σ m −σ
2 =
σ −σ
m
1
http://automobiles.honda.comom