II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

226
2. Tübitak Mam Enerji Enstitüsü Yakıt Pili Çalışmaları
TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü, Türkiye’nin hem sivil hem askeri alanda ihtiyaçlarının
karşılanması amacıyla Ar&Ge faaliyetleri yürütme kabiliyetine sahip ilk
Yakıt Pili Laboratuarının kurulmasına önderlik yapmıştır. Bu kapsamda kurulan
TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü Yakıt Pili Grubu; Türkiye’nin gereksinimleri,
müşteri kurum ve kuruluş talepleri doğrultusunda prototip seviyesine kadar ürün
geliştirmektedir. Laboratuar altyapısı ile yakıt pili tasarımı, geliştirilmesi ve test
aşamalarında ihtiyaç sahiplerine hizmet verilmektedir.
TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü Yakıt Pili Grubu’nda düşük sıcaklık yakıt pillerinden
Polimer Elektrolit Membranlı Yakıt Pili (PEMYP), Doğrudan Metanol Yakıt
Pili (DMYP), Doğrudan Sodyum Borhidrür Yakıt Pili (DSBHYP), yüksek sıcaklık
yakıt pillerinden ise Ergimiş Karbonatlı Yakıt Pili (EKYP) Ve Katı Oksit Yakıt Pili
(KOYP) konularında araştırmalar yapılmaktadır.
Yakıt pili grubunda, düşük sıcaklık yakıt pili modül bileşenlerinin (bipolar tabaka,
membran elektrot ünitesi, elektrokatalizör) geliştirilmesi ve üretimi, yakıt pili modellemesi
ve simülasyonu, yakıt pili uygulamalarında sistem entegrasyonu ve güç
koşullandırma ile yakıt pili sistem performans testleri konularında çalışmalar yürütülmektedir.
2.1. PEM Yakıt Pili Konusunda Yapılan Çalışmalar
TÜBİTAK-MAM Enerji Enstitüsünde PEM yakıt pilleri konusunda özel sektör ve
devlet destekli çeşitli projeler gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen projeler ile birçok
ilke imza atılmıştır. 1. Konsorsiyum projesinde Ford Otosan, Arçelik, Tofaş,
TTGV gibi Türkiye’nin önde gelen 5 büyük kuruluşu gelecekte kullanılacak bir
teknolojinin geliştirilmesi çalışmasında ortak hareket etmişlerdir. Bu nedenle proje
“Rekabet Öncesi Stratejik İşbirliği Projesi” niteliğindedir.
Bu proje ile Türkiye ilk defa kritik bir teknoloji alanında uzun dönemli bir çalışmada
dünya ile aynı anda yarışa katılmıştır. Konsorsiyum projeleri ile yapılan çalışmalar
kapsamında kritik yakıt pili bileşenlerinin özgün teknolojiyle ülkemizde üretilmesi
amaçlanmıştır. Gerçekleştirilen projelerle bu bileşenlerin üretim alt yapısı ve
teknolojisi geliştirilmiştir. Kritik bir bileşen üretimi için 2 adet patent başvurusu
yapılmış ve destekleyici tarafından üretime geçilmiştir. Projeler kapsamında ayrıca
modelleme sistem entegrasyonu ve yakıt pili performans testleri gerçekleştirilmektedir.
TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü bünyesinde geliştirilen bileşenlerin entegrasyonu
ile çok sayıda yakıt pili modülü üretilerek testleri gerçekleştirilmiştir. Enerji
Enstitüsü yakıt pili testleri konusunda Türkiye’nin en iyi laboratuar alt yapısına
sahiptir. Proje çalışmalarının dışında bu alt yapı ile kapsamlı performans testleri
için ayrıca hizmet verilmektedir.