II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

573
İkinci olarak, bölgenin coğrafi şartları dikkate alındığında Türkiye ile Mısır arasındaki
sınırlandırma çizgisinin eşit uzaklık sınırı dışında bir sınır olmasını gerektiren
bir unsur bulunmamaktadır. Karşılıklı kıyılar arasında kıyı şekillerinin benzer ve
kıyı uzunluklarının yakın olduğu bir durumda, bu coğrafi unsurlar temelinde hakça
sınırlandırma eşit uzaklık metodunun uygulanması ile olacaktır. 55 Öte yandan, iki
ülkenin sınırlandırmaya konu bölgeye ilişkin kıyılarının da bu aşamada dikkate
alınması gerekmektedir.
Mısır’ın, konumuzu oluşturan bölgeye bakan kıyılarının uzunluğunun ise, toplam
uzunluğuna göre daha sınırlı kaldığı söylenebilir. Zira, Mısır’ın kıyılarının tamamı,
genel olarak doğu-batı istikametinde yatay bir biçimde uzanırken, sadece Hekma
Burnu ile Port Said arasındaki kesim Türkiye ile ilgili sınırlandırma bölgesine veya
Türkiye’nin kıyılarının projeksiyonuna bakmaktadır. Diğer kesimler, başka sınırlandırma
alanlarını görmektedir ve bu sınırlandırmanın taraflar da başka ülkelerdir.
Sonuç olarak, iki taraf kıyılarında da dikkate alınacak konum ve büyüklükte adalar
da mevcut olmadığından, Türkiye ile Mısır arasıda deniz yetki alanlarını ayıran
sınırın iki taraf arasında eşit uzaklık sınırından farklı bir sınır olmasına gerektiren
coğrafi unsurlar mevcut değildir.
Bölgede, coğrafi faktörler temelinde oluşturulup değerlendirilmesi gereken bir
başka sınırlandırma Yunanistan’ın bölgedeki adaları ile ilgili olanıdır. Yukarıda,
adaların sınırlandırmadaki rollerinin nasıl değerlendirildiğini ve bu çerçevede coğrafi
konumlarının, büyüklüklerinin ve sosyo-ekonomik niteliklerinin belirleyici
olduğunu belirtmiştik. Yunanistan’ın bölgeye projeksiyonu olan Girit, Rodos,
Kerpe (Karpathos), Çoban (Kasos) ve Meis adalarının coğrafi konumlarının “yanlış
taraftaki adalar” olarak nitelendirilmesi gerekmektedir. Bu durumun, onların elde
edeceği deniz alanlarının aleyhine işleyen bir unsur olduğunu belirtmiştik. Zira,
aslında bu bölgedeki sınırlandırma da Türkiye ile bu adalar arasında değil, Türkiye
ile Yunanistan arasındadır. Bu çerçevede, sınırı asıl belirleyecek olan şey iki ülkenin
anakara coğrafyasıdır.
Anakaraların gerektirdiği deniz sınırı içerisinde, yanlış tarafta konumlanmış bu
adalara belirli bir deniz alanı verilecekse dahi uygulanacak metodun “çevreleme
metodu” olması gerekir. Yani, anakaralar dikkate alınarak oluşturulan sınırdan
bağımsız olarak, bu adalara etraflarında bir miktar deniz alanı verilebilir ya da
tümden ihmal edilebilir. Bu alanın genişliğinin ne olacağı ise, adaların büyüklüğü
ve sosyo-ekonomik özellikleri ile ilgilidir.
Hakkaniyet prensipleri çerçevesinde düşünüldüğünde, Doğu Akdeniz’de, Kıbrıs
Adası’nın batısındaki bölgede belirtilen Yunan adalarına önemli miktarda bir deniz
alanı verilmemesi gerekir. Her ne kadar bu adalarda Girit ve Rodos nispeten büyük
55 www.icj-cij.org, 23 Haziran 2007, “U.A.D. Kuzey Denizi Davaları Kararı”.