II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

568
bölgeyi ya da diğer kıyıları dik görmesi gerekmemekte, çapraz bir şekilde görmesi
de yeterli olmaktadır. 42
Bu değerlendirmeler ışığında, Kıbrıs Adası’nın kuzeyinde Türkiye ve Kıbrıs Adası
arasındaki sınırlandırmada ölçüme esas teşkil edecek Türk kıyıları, Antalya Gazipaşa
açıklarından itibaren doğuya doğru Akıncı Burnu’na kadar olan kıyı şerididir. Bu
kıyı şeridi üzerinde, oluşturulan ve yukarıda değinilen düz esas hat temelinde ölçüm
sonucu Türkiye kıyı uzunluğunun yaklaşık 354 km olduğu saptanmıştır. 43
Belirtilen ölçümler sonucunda, kuzey kesimindeki sınırlandırmada kıyı uzunlukları
arasındaki farkın yaklaşık 119,5 km olduğu görülmektedir. Bu farkın, başlangıç
olarak belirlenmiş eşit uzaklık sınırının üzerinde değişiklik yapılmasını gerektirecek
kadar önemli bir fark olduğunu düşünmek gerekir. 44 Türkiye kıyıları ile Kıbrıs
kıyıları arasındaki orana bakıldığında, Türkiye kıyılarının 1.5 oranında daha uzun
olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu oran gereği eşit uzaklık çizgisi olarak belirlenen
başlangıç sınırının, 1.5 oranında Kıbrıs Adası’na doğru kaydırılması gerekmektedir.
Ancak, uluslararası yargı ve hakemlik kararlarında sıklıkla dile getirildiği gibi sınırlandırma,
ilgili deniz alanlarının, taraflar arasında kıyı uzunluklarına göre tahsis
edilmesi işlemi değildir. Kıyı uzunluklarının dikkate alınışı sadece genel bir hakkaniyet
testi olarak karşımıza çıkmaktadır ama bu asla sınırlandırmanın birebir kıyı
uzunlukları bağlamında yapılacağı manasına gelmemektedir. 45 Hakkaniyetin sağlanması,
daha başka coğrafi unsurların da dikkate alınmasını gerektirmektedir.
Bu bağlamda etkisi değerlendirilmesi gereken unsur kıyı şekilleri, yani kıyıların
yaptığı girinti ve çıkıntılardır. Kıyı şekilleri açsından sınırlandırmada dikkate alınacak
unsur temel olarak ilgili kıyıların genel doğrultusudur. 46 Kıyıların her bir girinti
ve çıkıntısı sınırlandırmada dikkate alınan unsurlar değildir. Kuzey Denizi Davaları
kararında açıkça belirtildiği gibi, dikkate alınacak coğrafî şekiller, bölgenin coğrafi
yapısı çerçevesinde önemsiz sayılmayacak unsurlar olmalıdır. 47 Kıbrıs Adası ve
42
www.icj-cij.org, 23 Haziran 2007, “U.A.D. Kanada - Fransa Davası Kararı”nda, Mahkeme, kıyıların
birbirlerinin projeksiyonunu dik ya da çapraz görmeleri durumunda bu kıyıların ilgili kıyılar olacağını
belirtmiştir. Bu kararda Mahkeme, Kanada’nın bazı kıyılarını, sınırlandırma bölgesine hiç bakmadıkları
için hesaplamaların dışında bırakmıştır”.
43
Yukarıda belirtildiği gibi bu hesaplama, İskenderun Körfezi’nin ağzının, uzunluğu yaklaşık 23,5 Deniz
Mili (44 km) olan bir düz çizgi ile kapatılması ile yapılmaktadır. Türkiye’nin bütün Akdeniz kıyı
uzunluğunun, Kadırga Burnu’ndan Türkiye-Suriye kara sınırına kadar 1,665,321 km olduğu
hesaplanmaktadır.
44
www.icj-cij.org, 23 Haziran 2007, “U.A.D. Kanada - ABD Davası Kararı”nda mahkeme, ABD’nin
ilgili kıyı uzunluğunun 284 mil olduğunu ve Kanada kıyılarının ise 206 mil uzunluğunda olduğunu tespit
etmiştir. Aradaki 78 millik farkın ABD kıyılarının, Kanada kıyılarına oranla 1.38 daha fazla olduğunu ve
bunun da sınırlandırma çizgisi üzerine yansıtılması gerektiğini kararlaştırmıştır”.
45
www.icj-cij.org, 23 Haziran 2007, “U.A.D. İngiltere - Fransa Davası Kararı”, “U.A.D. Libya - Malta
Davası Kararı”, “U.A.D. Kanada - ABD Davası Kararı”, “U.A.D. Gine - Gine Bissau Davası Kararı”.
46
www.icj-cij.org, 23 Haziran 2007, “U.A.D. Kanada - ABD Davası Kararı”, “U.A.D. İngiltere-Fransa
Davası Kararı”.
47
www.icj-cij.org, 23 Haziran 2007, “U.A.D. Kuzey Denizi Davaları Kararı”, “U.A.D. İngiltere-Fransa