II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

350
aracılığı ile güneş ışınımı ısı ve elektrik enerjisine dönüşebilmektedir[11]. Güneş
ışınımlarını enerjiye dönüştüren bu sistemler ürettikleri enerjilere göre; Isı enerjisi
üreten, güneş enerjili ısıtma sistemleri (Solar Thermal systems), ve elektrik enerjisi
üreten, ısıl elektrik (Fotovoltaik) sistemler (PV systems) olarak ikiye ayrılır. Bu
sistemler aşağıda kısaca açıklanmaktadır.
Güneş enerjili ısıtma sistemleri: Güneş ışınımlarını toplaçlarla ısı enerjisine dönüştürüp;
bu ısıyı su, hava vb bir akışkan ile doğrudan; ya da bir depolama ünitesinde
değerlendirerek kullanımını sağlayan mekanik ve/veya elektronik sistemlerin bütününe,
Güneş Enerjili Isıtma Sistemleri (etken güneş ısıtma sistemleri denir. Güneş
enerjili etken ısıtma sistemleri yapılarda, kullanımı/havuz suyunun ısıtılması, İklimlendirme
havasının ön ısıtılması ve mekân ısıtması için kullanılmaktadır[11]. Isıtma
sistemlerinin genel çalışma ilkesi, ısının toplaçlar aracılığı ile toplanması, gerekli
durumlarda toplanan ısı enerjisinin daha sonra da kullanılabilmesi için depolanması
ve ilgili alanlara dağıtılması esasına dayanır[12].
Güneş enerjili su ısıtma sistemleri: Bu sistemler, güneş ışınımını ısı enerjisine dönüştürüp,
bu ısıyı su ortamında saklayan ve dağıtan elemanlardan oluşmaktadır.
Gereksinimin karmaşıklığına ve büyüklüğüne bağlı olarak sistemlerin ayrım göstermesine
karşın, tüm güneş enerjili su ısıtma sistemleri, suyun ısıtılması, depolanması
ve dağıtılması temeline dayanır. Güneş enerjisinin dönüşümü ile üretilen sıcak
su, sistemin özelliklerine bağlı olarak, yıkanma, çamaşır, bulaşık gibi kullanıcı gereksinimlerinin
karşılanması için doğrudan kullanılabildiği gibi geleneksel ısıtma
sisteminin desteklenmesi için de kullanılabilir[11].
Fotovoltaik Sistemler: Güneş ışınımından toplaçlar aracılığı ile elektrik enerjisi
üretip, bu enerjinin kullanımına olanak sağlayan bileşenlerin tümüne fotovoltaik
(PV) sistemler denir. PV sistemler, basit ya da karmaşık değişik yapılanmalarla, yol
aydınlatması, deniz fenerleri, taşıt araçları, yapılar, elektrik santralleri, gibi birçok
ayrı alanda elektrik üretimi için kullanılmaktadır. Bir fotovoltaik sistem, elektrik
enerjisi üretir, üretilen enerjiyi gerekli durumlarda saklar ve bu enerjiyi kullanım
alanlarına güvenilir biçimde aktarır. Fotovoltaik piller yapılarda cephe ve çatılara
yerleştirilerek bu yüzeylere gelen güneş enerjisini elektrik enerjisine çevirmektedir.
Evsel amaçlı kullanılan güneş pilleri bir inverter aracılığı ile elektrik şebekesine
bağlanmakta, böylece üretilen elektriğin akülerde depolanmasından tasarruf edilmektedir.
Yapılarda Jeotermal Enerji Kullanımı
Jeotermal enerji, yeraltında olağandışı birikmiş olarak bulunan ısının çatlaklardan
yeryüzüne su veya su buharı olarak çıkması ile elde edilir. Bazen de sondaj çalışmaları
ile yeraltından sıcak su, sıcak su ve su buharı karışımı ya da buhar olarak çıkartılabilir.
Kaynaklarının sadece %3'ünü kullanabilen Türkiye, dünyanın 7'inci Jeotermal
gücüne sahiptir. Buna göre, Türkiye'de ev ısıtma ihtiyacının %30 gibi çok
büyük bir bölümü jeotermal kaynaklardan karşılanabilir. Jeotermal enerji konutlarda
ısıtma ve soğutmada, seracılıkta, tarımda kullanılmaktadır. Jeotermal akışkanın