II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

156
yaklaşımı ile bu gerekliliği biraz olsun gevşetmek olanaklı olmaktadır. Hızlı ateşlemede
kullanılması gereken lazer enerjileri, klasik ateşlemedekilere nazaran epeyce
düşük olabilmektedir. En önemlisi kuramsal olarak hızlı ateşlemedeki enerji
kazancının (füzyon enerjisinin lazer enerjisine oranı), klasik ateşlemeye göre yüksek
olmasıdır.
6. Başlıca ET Füzyonu Projeleri
a. National Ignition Facility (NIF): ET füzyonu geliştirmesinde ABD 2009 yılında
açılan bu tesisi ile dünya lideridir. Lawrence Livermore Ulusal Laboratuarı’nda
yer alan ve dünyanın en büyük lazer tesisi olan Ulusal Ateşleme Tesisi 1.8
MJ’luk lazer kapasitesine sahiptir. Tesisteki 192 lazer demeti bezelye büyüklüğündeki
bir D-T kapsülüne odaklanabilmektedir. 2009 Haziranında lazerlerin
hedefe yöneltilmesine başlanmış, 2010 Şubatında 1 MJ enerji, saniyenin milyarda
biri mertebesinde bir sürede hedefe gönderilebilmiştir. Tesis ateşleme koşullarını
sağlayacak düzeye gelme yolunda epey mesafe kaydetmiştir. NIF’in ateşleme
sistemi bugün itibarıyla dolaylı ateşlemedir.
b. Laser Megajoule (LMJ): Fransa’nın kurduğu NIF’e benzer bir tesistir. NIF gibi
1.8 MJ’lık lazer kapasitesine sahiptir. Tesiste 240 adet lazer demeti bulunmaktadır.
Tesisin 2012 yılında bitirilmesi planlanmaktadır.
c. High Power Laser Energy Researh Facility (HiPER): Avrupa Birliği’nin projesi
olan HiPER, hızlı ateşleme tekniğini kullanarak benzerlerinden çok daha yüksek
enerji kazancına ulaşmayı hedeflemektedir. Tesisin 2012 yılında yapımına başlanılması
ve 2020’li yıllarda işletmeye alınması planlanmaktadır.
Kaynaklar
1. F. Winterberg, The Release of Thermonuclear Energy by Inertial Confinement, Ways
Towards Ignition, World Scientific Publishing Co., Singapore, 2010.
2. S. Pfalzner, An Introduction to Inertial Confinement Fusion, Series in Plasma Physics,
Taylor&Francis, CRC Press, New York, 2006.
3. E. Moses, The National Ignition Facility: Status and Progress towards Fusion Ignition,
ICENES 2011, Mayıs 2011, San Francisco.