II. İLERİ TEKNOLOJİLER ÇALIŞTAYI (İTÇ 2011) - Bilgesam

349
konumundadır. Güneş alan yüzeyinde cam kaplama ve camın arkasında siyah renkli
metal malzemeden güneş ışınlarını emen bir tabaka bulunmaktadır. Bu tabakanın
arkasında bulunan baca içindeki hava kolayca yüksek sıcaklıklara ulaşabilmektedir.
Rüzgar hızı düşük olduğu zaman baca içindeki ısınmış havanın dışarı çıkışını hızlandırmak
için üst kısma dönen metal bir kepçe yerleştirilebilir (Şekil 2) [1°]. Isısal
bacadan yükselerek dışarı çıkan hava, bacanın alt kısmında bulunan ve iç mekânla
bağlantılı olan havalandırma deliğinden iç mekândaki havayı çekerek burada bir
hava hareketi oluşturur. Baca tarafından çekilen iç havanın yerine yapının soğuk
tarafındaki pencereden serin havanın içeri dolmasını sağlayarak, içeride hem havalandırma
hem de soğutma meydana getirmektedir. Şekil 2. Isısal baca ile havalandırma
ve soğutma sağlanması [1°]
Şekil 2. Isısal baca ile havalandırma ve soğutma sağlanması
Yapılarda Aktif Sistemlerle Güneş Enerjisi Kullanımı
Güneş enerjisini soğutma amaçlı kullanmada yararlanılarak başka bir yöntem ise,
18° dereceye kadar güneş enerjisi ile ısıtılan suyun 144 derecede ve 4 barlık basınçta
buhar halini alması ve bunun daha sonra iki kademeli makinede soğuğa dönüştürülmesidir[10].
Dünyada kullanılan tüm enerjinin %17'si aydınlatma amaçlı tüketilmektedir.
Doğru bir tasarımla aydınlatma ihtiyacının %7°'ini güneşten sağlanabilir.
Sıradan binalarda bu oran %25'dir. Yapılarda mekânların aydınlatılmasında,
görsel konfor ihtiyaçlarına göre mümkün olduğunca günışığından yararlanılması,
yapay aydınlatma gereksinimini azaltarak, yapıların kullanım sürecinde daha az
enerji tüketmesini sağlamaktadır. Doğal aydınlatma yapı kabuğunda bırakılan açıklıklar
aracılığıyla sağlanabileceği gibi, güneş ışığını dış mekândan iç mekâna aktarabilen
ışık tüpleri aracılığıyla da sağlanabilir[9]. Güneş enerjisinin kullanıldığı
aktif sistemler, amaca göre üretilmiş toplaçlar aracılığıyla yutulan güneş ışınımını,
istenen biçimdeki enerjiye dönüştürüp bunun yapıda kullanımına olanak veren mekanik
ve/ya elektronik elemanların bütününden oluşan sistemlerdir. Bu sistemler