Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

48Sabina Kaufna. Dlatego istotne jest takie kształtowanie procesów, których realizacja będziemoŜliwa równieŜ w sytuacjach kryzysowych. śadne przywództwo rynkowe nietrwa wiecznie. Jednak i tutaj konieczne wydaje się rozpoznanie szans leŜącychw przyspieszeniu procesów rynkowych, które nieuchronnie i szybko mogą prowadzićdo zmiany hierarchii w układach rynkowych. Konieczne jest takŜe nowespojrzenie na technologię. Dzięki ogromnym szansom wzrostu wynikającymz rozwoju Internetu, a takŜe rozwojowi „zielonych” technologii ekonomia moŜeuzyskać nowe oblicze. „Zielona” inteligencja technologiczna moŜe wyłonićprzyszłych przywódców rynkowych. Wiek XXI to wiek odchodzenia od produkcjimasowej i standardowej konsumpcji. Nowa sytuacja rynkowa i stalepostępująca digitalizacja procesów rynkowych stwarza szanse tworzenia własnychi wymarzonych marek. Globalizacja i mieszanie się wzorców kulturowychutrudnia zaś identyfikację preferencji zakupowych, a to pociąga za sobąnowe tendencje rozwojowe w sferze marketingu. Dlatego teŜ w artykule podjętopróbę odpowiedzi na pytanie: jak współczesne tendencje rozwojowe wpłyną nazakres i moŜliwości prowadzenia działań marketingowych przez przedsiębiorstwa.Marketing – wczoraj, dziś, jutroPojęcie marketingu stale ewoluuje, wprowadzając kolejne zagadnieniaw główny nurt zainteresowań. Tym samym wzbogacają się i rozszerzają podstawykoncepcyjne dyscypliny. Jest to konsekwencją nie tylko ogólnej sytuacjigospodarczej, lecz takŜe zachowań przedsiębiorstw w warunkach konkurencji.Analizując obserwowane w ostatnich dziesięcioleciach tendencje, często odwołujesię do sformułowanych przez Heriberta Mefferta 1 etapów rozwoju marketingu2 :– lata 50. XX wieku – odzwierciedlają orientację na dystrybucję, marketingpostrzegany jest jako narzędzie oddziaływania na popyt i słuŜy realizacjicelów sprzedaŜowych;1 H. Meffert, Marketing. Grundlagen einer marktorientierten Unternehmensführung, GablerVerlag, Wiesbaden 2000, s. 3 i nn. Zaproponowane przez Mefferta fazy rozwojowe w marketinguodzwierciedlają tendencje europejskie. Są jednak zgodne z uniwersalnymi kierunkami rozwojowymi,czego potwierdzenie moŜna znaleźć w pracach innych autorów, np. L. Harris, G. Cohen,Marketing in the age: what can we learn from the past?, „Management Decision” 2003, Vol. 49,No. 9 s. 944 i nn.2 A. Bruska, S. Kauf, Planistyczne aspekty zarządzania marketingowego, Wyd. UniwersytetuOpolskiego, Opole 2007, s. 22 i nn.