Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

Partycypacja jako nowa faza w rozwoju marketingu 49– lata 60. – charakteryzują się wzmocnieniem pozycji marketinguw przedsiębiorstwach i wymuszają ich stopniową reorientację uwzględniającąpotrzeby klientów;– lata 70. – doprowadziły do wzmocnienia pozycji pośredników handlowych,a rosnące trudności ze zbytem i dąŜenie do poprawy efektywnościdziałania skłoniły słuŜby marketingowe do zainteresowania sięzmianą relacji ze sferą handlu;– lata 80. – przyniosły wzrost zainteresowania postępowaniem konkurencjioraz ich strategiami działania;– lata 90. – wymuszają na przedsiębiorstwach włączenie w kontekst podejmowanychdecyzji ich wpływu na otoczenie oraz coraz szerszy krąginteresariuszy (np. pracowników, udziałowców, organizacje non profit);– lata pierwsze XXI wieku – spowodowały konieczność tworzenia trwałychrelacji z nabywcami i identyfikowania grup docelowych, rodzajówwięzi, jakie mogą łączyć nabywców z przedsiębiorstwem oraz ich kreowanie,podtrzymywanie, a takŜe rozwijanie poprzez dostarczaną imwartość, poprzez pojawienie się nowych technik komunikacyjnych.Od początku obecnego stulecia rynki i marketing funkcjonują jednak na innychzasadach niŜ kiedyś 3 , a to sprawia, Ŝe pierwsze dziesięciolecie XXI wiekubyło okresem gruntownych przemian w sferze rynku, a w konsekwencji równieŜi marketingu. Eksperci są zgodni co do tego, Ŝe tempo zmian było większe4 . Wśród przyczyn takiego stanu rzeczy naleŜy wymienić rozwój techniki technologii informacyjno-komunikacyjnych, niejednolite struktury konsumpcjiczy teŜ pojawiające się paradoksy, takie jak np. hiperkonkurencja. Nie bez znaczeniabył rozwój układów sieciowych, z którym związane było pojawienie siętakich pojęć jak np. marketing baz danych (Database Marketing), marketingsieciowy (Network Marketing), marketing interaktywny czy wirtualny 5 . Pierw-3 Ph. Kotler, Kotler o marketingu. Jak kreować i opanowywać rynki, Wyd. ProfesjonalnejSzkoły Biznesu, Kraków 1999, s. 2684 W wielu przypadkach przyspieszenie zmian wydaje się jednak juŜ niemoŜliwe, np. w technologiachinformacyjnych. Specjaliści juŜ dzisiaj zastanawiają się jak adekwatnie określić tempodokonujących się zmian. Na porządku dziennym pojawiają się takie określenia, jak rewolucja czyzmiana paradygmatu, oraz porównania z rewolucją przemysłową, wynalezieniem elektrycznościczy koła.5 H. Meffert, Ch. Burmann, M. Kirchgeorg, Marketing: Grundlagen marktorientierter Unternehmensführung.Konzepte – Instrumente – Praxisbeispiele, Gabler Verlag, Wiesbaden 2008, s. 7i nn.