PHAI TRAI DUNG SAI - MICHAEL SANDEL
Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard. Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".
Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT
PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard.
Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
do dân chủ kiểu Kant hoặc kiểu Rawls vốn tin rằng ngay cả mục tiêu đáng
thèm muốn cũng không thể bỏ qua quyền của cá nhân. Đối với họ, nếu việc
sử dụng yếu tố chủng tộc trong tuyển sinh vi phạm quyền của Hopwood, thì
làm như thế là bất công.
Ronald Divorkin, triết gia pháp lý hướng quyền, diễn giải phản đối này bằng
cách lập luận coi việc sử dụng chủng tộc trong chính sách.chống kỳ thị
không vi phạm quyền của bất cứ ai. Ông hỏi, Hopwood bị từ chối quyền gì?
Có lẽ cô tin rằng mọi người có quyền không bị phán xét theo những yếu tố
như chủng tộc - thứ mà họ không thể kiểm soát được. Nhưng hầu hết các tiêu
chí tuyển sinh đại học truyền thống đều liên quan đến các yếu tố ngoài tầm
kiểm soát của mọi người. Không phải lỗi của tôi nếu tôi đến từ
Massachusetts chứ không phải từ Idaho, hay rằng tôi là một người chơi bóng
đá tệ hại, hoặc tôi không thể hát đúng giai điệu. Cũng không phải lỗi của tôi
nếu tôi thiếu khả năng làm tốt bài thi SAT.
Có lẽ quyền bị đe dọa ở đây là quyền được đánh giá chỉ theo tiêu chí điểm
thi - không xét có đá bóng tốt không, hoặc đến từ Idaho, hoặc đã tham gia
tình nguyện trong bếp ăn cộng đồng không. Trên quan điểm này, nếu điểm
trung bình, điểm thi và các kết quả học tập khác của tôi trong nhóm thí sinh
đầu, thì tôi xứng đáng trúng tuyển. Nói cách khác tôi xứng đáng để được xét
tuyển chỉ theo thành tích học tập của tôi.
Nhưng như Dworkin chỉ ra, không có quyền nào như thế. Một số trường đại
học có thể nhận sinh viên hoàn toàn trên cơ sở thành tích học tập, nhưng hầu
hết tà không. Các trường đại học xác định sứ mệnh theo những cách khác
nhau. Dworkin lập luận không thí sinh nào có quyền cho rằng trường đại học
phải xác định sứ mệnh của mình và thiết kế chính sách tuyển sinh theo cách
đánh giá cao một tập hợp phẩm chất cụ thể nào đó - có thể là khả năng học
tập, kỹ năng thể thao hoặc bất cứ điều gì khác. Khi trường đại học đã xác
định sứ mệnh và thiết lập tiêu chuẩn tuyển sinh, bạn có kỳ vọng chính đáng
để được trúng tuyển chừng nào bạn đáp ứng những tiêu chuẩn tốt hơn so với
thí sinh khác.
Những người nằm trong nhóm ứng viên hàng đầu - xét theo thành tích học
tập, tính đa dạng về dân tộc và địa lý, năng lực thể thao, các hoạt động ngoại
khóa, sinh hoạt cộng đồng... - và như vậy họ được phép trúng tuyển, và sẽ
không công bằng nếu đánh trượt họ. Nhưng không ai có quyền được xét
tuyển theo tập hợp cụ thể các tiêu chí định trước.
Ở đây có một suy nghĩ sâu sắc phản bác lý lẽ đa dạng của chính sách chống