04.12.2020 Views

PHAI TRAI DUNG SAI - MICHAEL SANDEL

Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard. Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".

Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT

PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard.

Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

càng ít cú đánh càng tốt”. Với luận điểm đi bộ kiểm nghiệm sức chịu đựng

thể lực của người chơi golf, Stevens trích dẫn lời chứng của một giáo sư sinh

lý học tính toán rằng chỉ mất khoảng 590 calo khỉ đi bộ trong sân 18 lỗ,

“lượng dinh dưỡng ít hơn một suất ăn Big Mac”. Do chơi golf là “một hoạt

động cường độ thấp, sự mệt mỏi từ trò chơi chủ yếu là hiện tượng tâm lý,

trong đó căng thẳng và động lực là những thành phần quan trọng”. Tòa tối

cao kết luận rằng giúp đỡ Martin khuyết tật bằng cách cho phép anh ngồi xe

trong thi đấu không làm thay đổi cơ bản trò chơi hay cho anh một lợi thế

không công bằng.

Thẩm phán Antonin Scalia không đồng ý. Trong một phản đối mạnh mẽ, ông

bác bỏ quan điểm tòa án có thể xác định bản chất thiết yếu của môn đánh

golf. Ý của ông không chỉ đơn giản là các thẩm phán thiếu khả năng hoặc

thẩm quyền để quyết định vấn đề này. Ông thách thức tiền đề cơ bản của

Aristotle nằm bên dưới ý kiến của tòa - rằng có thể lý luận về telos, hoặc bản

chất thiết yếu của một trò chơi. Khi nói điều gì đó “thiết yếu” thưởng có

nghĩa là cần phải đạt được một mục tiêu nhất định. Nhưng vì bản chất căn

bản của một trò chơi là mang lại sự thích thú chứ không có mục tiêu nào

khác (đó là điểm phân biệt trò chơi với hoạt động sản xuất), hoàn toàn không

thể nói bất kỳ quy tắc tùy ý nào của trò chơi là “thiết yếu”; Scalia viết: vì các

quy tắc của môn đánh golf “là tùy ý (cũng như trong tất cả các trò chơi

khác)” nên không có căn cứ thẩm định các quy tắc do PGA ban hành. Nếu

không thích, những người hâm mộ “có thể rút lại sự ủng hộ”.

Nhưng không ai có thể nói luật này hay luật kia không thỏa đáng với những

kỹ năng mà môn golf có ý định kiểm tra.

Lý lẽ của Scalia có vấn đề trên một số phương diện. Đầu tiên, nó xem

thường thể thao. Không người hâm mộ thực sự nào nói về thể thao như vậy -

bị các quy tắc hoàn toàn tùy tiện chi phối và không có mục tiêu thực sự. Nếu

mọi người thực sự tin rằng các quy tắc trong môn thể thao yêu thích của

mình được đặt ra một cách tùy ý chứ không phải được thiết kế để khơi gợi và

tôn vinh những kỹ năng, tài năng nhất định đáng ngưỡng mộ, thì họ khó còn

muốn quan tâm tới kết quả của trò chơi. Thể thao sẽ chỉ còn mang tính biểu

diễn, một nguồn vui chơi giải trí chứ không phải là một đối tượng được đánh

giá cao.

Thứ hai, hoàn toàn có thể tranh luận về giá trị của các quy tắc khác nhau, và

hỏi xem chúng cải thiện hay phá hỏng trò chơi. Những lập luận này diễn ra

liên tục - trên đài phát thanh và giữa những người đưa ra luật chơi. Xem xét

cuộc tranh luận về luật DH (chỉ định người đánh cho người ném đầu tiên)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!