PHAI TRAI DUNG SAI - MICHAEL SANDEL

Nhưng giả sử ai đó đặt ra vấn đề sau: hàng trăm ngàn người tị nạn Ethiopia
chịu nạn đói. Nếu vì nguồn tài nguyên giới hạn chỉ có thể cứu một nhóm
người nhỏ, tại sao Israel không tiến hành rút thăm để xác định sẽ cứu nhóm
bảy ngàn người Ethiopia nào? Tại sao không coi việc chỉ cứu người Ethiopia
Do Thái chứ không phải người Ethiopia nói chung, là một hành động phân
biệt đối xử bất công?
Nếu bạn chấp nhận nghĩa vụ liên đới và thành viên, câu trả lời thật rõ ràng:
Israel có trách nhiệm đặc biệt cứu người Do Thái Ethiopia và trách nhiệm
này cao hơn nghĩa vụ giúp người tị nạn nói chung. Tất cả các quốc gia có
nghĩa vụ tôn trọng nhân quyền, đòi hỏi cung cấp sự trợ giúp theo khả năng
của mình tới con người ở bất cứ nơi nào đang bị đói khát, ngược đãi hoặc
xua đuổi khỏi quê hương. Đây là nghĩa vụ phổ quát có thể được biện minh
trên cơ sở lý thuyết Kant, là nghĩa vụ với đồng loại mà con người chúng ta ai
cũng có (loại 1). Câu hỏi chúng ta đặt ra là liệu quốc gia có trách nhiệm lớn
hơn, đặc biệt hơn trong việc quan tâm tới người dân của mình. Bằng cách coi
người Do Thái Ethiopia là “anh chị em của chúng ta”, thủ tướng Israel sử
dụng một phép ẩn dụ quen thuộc về tình cảm liên đới. Trừ khi bạn chấp nhận
một khái niệm như thế, nếu không bạn sẽ mắc kẹt khi giải thích tại sao Israel
không tiến hành không vận bằng cách bốc thăm. Bạn cũng sẽ khó bảo vệ
được lòng yêu nước.
Yêu nước là đức hạnh?
Yêu nước là tình cảm đạo đức gây nhiều tranh cãi. Một số người cho rằng
hiển nhiên yêu nước là một đức tính trong khi nhiều người coi đó là ngọn
nguồn của sự tuân thủ không suy nghĩ, chủ nghĩa bá quyền, và chiến tranh.
Câu hỏi của chúng ta cụ thể hơn: Liệu nghĩa vụ giữa các công dân với nhau
có cao hơn nghĩa vụ họ phải có với những người khác trên thế giới không?
Và nếu có, những nghĩa vụ này có thể được giải thích chỉ trên cơ sở của sự
đồng ý không?
Jean-Jacques Rousseau, người bảo vệ lòng yêu nước hăng hái, lập luận rằng
sự gắn bó và bản sắc cộng đồng là bổ sung thiết yếu cho lòng nhân đạo nói
chung. “Có vẻ như tình yêu với con người suy giảm và yếu dần khi trải rộng
ra toàn thế giới, và chúng ta không xúc động trước thiên tai ở Tartar hay
Nhật Bản như khi một dân tộc châu Âu bị nạn. Quan tâm và thương xót bằng
cách nào đó phải được hạn chế và kiềm chế để chúng còn công hiệu”, ông
cho rằng lòng yêu nước là một nguyên tắc hạn chế, làm tăng cường cảm giác
đồng bào. “Thật tốt khi mọi người tập trung lại để tạo ra lực lượng mới