PHAI TRAI DUNG SAI - MICHAEL SANDEL
Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard. Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".
Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT
PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard.
Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
có một cửa ra vào có khóa và không có cửa sổ nào cả”. Và có một đứa trẻ
ngây dại, suy dinh dưỡng, bị bỏ quên trong căn phòng. Bé sống cả đời trong
cảnh đau thương. Tất cả dân cư Omelas đều biết bé ở đó... họ biết bé hẳn ở
đó.
Tất cả mọi người đều biết hạnh phúc của mình, vẻ đẹp thành phố, tình bạn
thân thiết giữa họ, sức khỏe con em họ... kể cả vụ mùa bội thu và thời tiết
thành phố, phụ thuộc hoàn toàn vào nỗi khổ đau của đứa trẻ. Nhưng nếu đứa
trẻ được đưa lên ánh sáng mặt trời, thoát khỏi cảnh tối tăm, được tắm rửa,
nuôi dưỡng an ủi - và rõ đây là một điều tử tế - thì tất cả sự thịnh vượng và
vẻ đẹp của Omelas sẽ suy tàn tức khắc. Đó là những điều khoản thỏa thuận.
Những điều khoản đó có thể chấp nhận được về mặt đạo đức không? Lý lẽ
phản đối thứ nhất đối với thuyết vị lợi của Bentham, vốn nhân danh quyền
cơ bản của con ngươi, nói rằng không thể chấp nhận được - ngay cả vì sự
thịnh vượng của một thành phố. Vi phạm quyền của đứa trẻ vô tội, ngay cả
vì hạnh phúc của số đông là hoàn toàn sai trái.
Phản đối 2: Đồng tiền chung đo giá trị
Lý lẽ của thuyết vị lợi tạo ra một ngành khoa học về đạo đức, dựa trên việc
đo đếm, tổng hợp và tính toán hạnh phúc bằng cách cộng dồn các sở thích
mà không đưa ra phán xét. Sở thích của mọi người đều quan trọng như nhau.
Tinh thần không phán xét này thật hấp dẫn. Và triển vọng có cả một ngành
khoa học giúp đưa ra một lựa chọn có tính đạo đức đã truyền cảm hứng cho
nhiều tư tưởng kinh tế hiện đại. Nhưng để tổng hợp các sở thích, cần phải đo
chúng trên cùng một thang giá trị. Ý tưởng lợi ích của Bentham đưa ra một
thang đo đạc - một đồng tiền chung. Nhưng liệu có thể quy đổi tất cả các giá
trị đạo đức vào một đồng tiền duy nhất mà không làm mất mát gì trong quá
trình quy đổi không? Lập luận phản đối thứ hai nghi ngờ điều này, tức là
không thể quy đổi mọi thứ vào một đồng tiền chung.
Để nghiên cứu phản đối này, chúng ta hãy xem xét cách áp dụng logic thuyết
vị lợi trong phân tích lợi ích - phí tổn, một phương pháp ra quyết định được
nhiều chính phủ và tập đoàn sử dụng. Phân tích lợi ích - phí tổn cố gắng tìm
ra một lựa chọn hợp lý và chính xác trong hoàn cảnh xã hội phức tạp bằng
cách quy đổi tất cả phí tổn và lợi ích thành tiền để so sánh.
Lợi ích ung thư phổi
Tại Cộng hòa Séc, công ty thuốc lá Philip Morris có doanh số lớn vì ở đây