04.12.2020 Views

PHAI TRAI DUNG SAI - MICHAEL SANDEL

Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard. Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".

Phải Trái Đúng Sai - Cánh Cửa Mở Rộng- Bản dịch TIẾNG VIỆT

PHẢI TRÁI ĐÚNG SAI là quyển sách best-seller tại Mỹ của giáo sư Michael Sandel, đại học Harvard.

Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là "hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy".

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

chứ không phải những kiểu gắn kết khác. Và tòa án cũng không kêu gọi việc

bãi bỏ hoặc chia tách hôn nhân.

Ngược lại, ý kiến của Chánh án Marshall cất lên khúc tán ca coi hôn nhân là

“một trong những thể chế thiết thực và đáng tôn vinh nhất trong cộng đồng”.

Bà lập luận việc loại bỏ hôn nhân được chính quyền công nhận “sẽ phá hủy

một nguyên tắc tổ chức có tầm quan trọng sống còn của xã hội chúng ta”.

Thay vì loại bỏ hôn nhân do nhà nước công nhận, Marshall lập luận ủng hộ

việc mở rộng định nghĩa truyền thống để bổ sung thêm các đối tác đồng tính.

Khi làm thế, bà bước ra ngoài phạm vi tính trung lập của chủ nghĩa tự do dân

chủ để khẳng định giá trị đạo đức của sự kết hợp đồng giới, và đưa ra quan

điểm về mục đích cửa hôn nhân, được nhìn nhận một cách đúng đắn. Không

chỉ là một thỏa thuận riêng tư giũa hai người trưởng thành, bà nhận xét kết

hôn là hình thái được đại chúng công nhận và phê chuẩn. “Thực sự, có ba

đối tác trong hôn nhân dân sự: hôn phu, hôn thê và một chính quyền phê

chuẩn”. Đặc tính hôn nhân này sẽ mang đến khía cạnh được tôn vinh: “Hôn

nhân dân sự là một cam kết cá nhân sâu sắc với một người khác và được

công luận đánh giá cao vì lý tưởng tương hỗ, đồng hành, thân ái, chung thủy,

và gia đình”.

Nếu hôn nhân là một thể chế đáng tôn trọng, cần tôn vinh những giá trị nào

của hôn nhân? Đặt câu hỏi đó là hỏi về mục đích, hay telos, của hôn nhân -

một thể chế xã hội. Nhiều người phản đối hôn nhân đồng tính cho rằng mục

đích chính của hôn nhân là sinh sản. Theo lý lẽ này, vì không thể tự sinh sản,

nên cặp đồng tính không có quyền kết hôn. Có thể nói họ thiếu đức tính

thích hợp.

Dòng suy lý mang tính mục đích luận này là trọng tâm của lý lẽ chống hôn

nhân đồng tính, và Marshall sử dụng trực tiếp. Bà không giả vờ trung lập đối

với mục đích hôn nhân, mà diễn giải theo cách đối nghịch. Bà cho rằng bản

chất của hôn nhân không phải để sinh sản mà là một cam kết độc nhất, yêu

thương giữa hai người bạn đời - cho dù họ khác giới hay đồng giới.

Giờ đây, bạn có thể hỏi, làm cách nào để có thể phán xử giữa các lý lẽ đối

nghịch về mục đích, về bản chất của việc kết hôn? Có thể lập luận một cách

có lý trí về ý nghĩa và mục đích của các thể chế xã hội có tranh cãi về mặt

đạo đức như hôn nhân không? Hay đó chỉ đơn giản là sự va chạm giữa

những lời khẳng định không có chứng cứ (một số người nói đó là vấn đề sinh

sản, những người khác coi đó là sự cam kết yêu thương) và không có cách

nào chứng minh bên nào thuyết phục hơn?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!