Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3

zisë sonë, që janë të rinj edhe përkah motivet që i nxisin,
edhe përkah mënyra në të cilën janë shprehur. Po kësaj
here ai nuk ka qenë në gjendje t'u japë një shprehje të duhur
preokupimeve të veta poetike. Përkundër poetëve tanë që
selisin shprehjen bashkëkohore dhe që kërkimet e veta lirike
i realizojnë duke qemtuar figurat, simbolet, metaforat,
e që pak a shumë u përgjigjen kërkesave të ndikimit në botën
iracionale, në imagjinatën e lexuesve, ai kësaj radhe
ka mbetur në zgripin e mundësive të këtilla. I tërhequr prej
dy dëshirash: dëshirës që të pasojë rrugën e poezisë moderne
me përmbajtje e shprehje, dhe dëshirës që të pasojë zërin e
një poezie të angazhuar, realiste, ai nuk ka pasur ç'të bëjë
tjetër pos të oscilojë kur andej e kur këtej, ashtu siç ka bërë.
Në Epshet e gjakut mund të vërehen lehtë pehatjet që janë
karakteristike për poetët të cilët lakohen varësisht prej
literaturës së lexuar. Jo vetëm lexuesi kureshtar që është
i prirur të vërejë shembëllesat më të fshehta, po edhe ai më
pak i interesuar për ngjashmëri të këtilla, do të pikasë në
këtë përmbledhje ndikimin e vargjeve të Migjenit (në Këngën
e rinisë) dhe të poetëve të ndryshëm të realizmit socialist,
po ashtu sikundër do të vërejë në disa vjersha të tjera
ndikimin e poetëve të shprehjes moderne. Në vargjet e
Milaim Berishës shihet ajo që mund të shihet edhe te shumica
e poetëve tanë të rinj: ndikesa e paasimiluar mirë e
poezisë moderne jugosllave. Pa traditë të pasur të një poezie
çfarë ja kanë çelur rrugën simbolizmi dhe surealizmi,
si dhe pa kulturë të mjaftuar poetike, disa prej tyre vetëvetiu
vijnë në situata të çuditshme që të mos krijojnë as
poezi moderne, as poezi që është më e afërt me lexuesit
tanë. Shumë prej konvencave poetike, që janë përdorur
dhe përdoren në poezinë simbolike dhe fenomenologjike,
dhe që kanë një kuptim të caktuar të varur prej strukturës
përkatëse të vargut, tek ne shndërrohen në shprehje abstrakte,
pa kuptim dhe pa efekt mbi natyrën e njeriut, mbi imagjinatën
dhe emocionet e tij.
Në vargjet e Milaim Berishës, porsi në një pjesë të
vargjeve të disa poetëve të brezit të tij, simbolet dhe metaforat
— që tek poetët e huaj prej të cilëve këta kanë pësuar
ndikim, janë përdorur në një kontest të caktuar — nuk
118