Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3

LETËRSIA KOMBËTARE DHE LETËRSIA
BOTËRORE OSE AFRIMI PËRMES NDRYSHIMEVE
Ekziston një bindje naive se popujt e ndryshëm më së
miri mund të njihen, të afrohen dhe të respektohen në saje
të miqësisë politike apo të shkëmbimit të të mirave ekonomike.
Afrimi ndërmjet popujve, që mbështetet në politikën
dhe në tregëtinë, zakonisht, është i afatit të shkurtër për
shkak se miqtë politikë mund të ndërrohen, po ashtu, shpejt
sikundër mund të ndërrohen edhe bashkëpunëtorët ekonomikë.
Afrimi më i sigurtë ndërmjet popujve është afrimi
që krijohet përmes krijimtarisë artistike në përgjithësi,
kurse përmes letërsisë në veçanti për shkak se një afrim i
i këtillë i lidh popujt shpirtësisht dhe e ka perspektivën me
të gjatë. Një popull që nëpërmjet arteve, e në radhë të parë
nëpërmjet të letërsisë e njeh një popull tjetër doemos krijon
afinitete shpirtërore që të kuptojë, respektojë dhe dashurojë
veçoritë dhe mentalitetin e tij kombëtar. Po ky afrim i
popujve nëpërmjet të letërsisë dhe, në përgjithësi, të kulturës
shpirtërore e nënkupton jo njohjen dhe respektin e njëanshëm,
por njohjen dhe respektin reciprok, kurse njohja
dhe respekti reciprok nënkuptojnë gërshetimin dhe ndikimin
e përbashkët të letërsive dhe të kulturave të tyre.
Çështja e ndikimit të kulturave të popujve të ndryshëm,
e sidomos çështja e ndikimit të letërsive, është një çështje
që ju intereson jo vetëm shkrimtarëve dhe studjuesve të
71