Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3
Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3
Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
tyre, por edhe prisve popullorë. Në kohën e sotme, kur<br />
ndasitë fetare janë zëvendësuar ose, plotësuar edhe prej<br />
ndasive ideologjike, ky është një problem i ndërlikuar,<br />
që lidhet qoftë me shëndetin ideologjik, qoftë me dinjitetin<br />
kombëtar të popujve dhe shteteve. Nuk është çudi, prandaj,<br />
pse edhe në jetën tonë kulturore e letrare kjo çështje është<br />
aktuale dhe në lidhje me të shfaqen mendime pakashumë<br />
të ndryshme. Kështu, për shembell, një numër shkrimtarësh<br />
dhe studjuesish të tyre pandehin se ne duhet t'i shmangemi<br />
sa është e mundur më shumë ndikimit të huaj dhe të mbështetemi<br />
në trashëgiminë tonë pozitive, përparimtare e në<br />
radhë të parë në letërsinë popullore, që duhet të jetë frymëzuesi<br />
dhe mësuesi ynë kryesor. Duke u nisur prej mendimit<br />
se ne duhet të jemi të emancipuar e të pavarur në të<br />
gjitha pikëpamjet, prandaj edhe në pikëpamje të krijimtarisë<br />
letrare, ata kujdesen të gjejnë mjaft argumente, me<br />
të cilat do ta mbështetnin një mendim të tillë. Një prej<br />
këtyre argumenteve, që mirret si më kryesori, është ky:<br />
janë dashur shumë përpjekje të pareshtura që letërsia shqipe<br />
dhe kultura shqiptare të shkoqen prej ndikimit të kulturës<br />
së Lindjes, kurse populli të çlirohet prej përtacisë së<br />
njohur dhe plogështisë anadollake, me të cilat ishte pajisur<br />
gjatë shekujve të robërisë, prandaj, në qoftë se, më në<br />
fund, kemi mbërrijtur të çlirohemi prej këtyre veseve anadollake<br />
(e është pikëpyetje sa kemi arritur të çlirohemi<br />
prej tyre) si edhe prej ndikimit gjuhësor oriental, atëherë<br />
nuk kemi arësye t'i nënshtrohemi ndikimit të fortë të ndonjë<br />
kulture dhe letërsie tjetër, përpos ndikimit të krijimtarisë<br />
shpirtërore të popullit tonë, në të cilën është shprehur<br />
gjenialiteti krijues i shqiptarëve dhe veçoria etnopsikologjike<br />
e tyre. Partizanët e këtij qëndrimi, kur flasin për<br />
ndikimin e kulturave të huaja, atëherë, rëndom, kanë parasysh<br />
ndikimin eventual negativ që, përmes letërsisë dhe<br />
arteve, mund të shprehet në jetën ideologjike. E thënë<br />
shkurt, ata mendojnë me të drejtë se, si në kulturën përgjithësisht<br />
ashtu edhe në letërsinë veçanërisht, ne duhet<br />
të tregojmë se nuk jemi satelitë të askujt.<br />
Në anën tjetër janë shkrimtarët dhe studjuesit e tyre<br />
që pohojnë se ne, si një popull i vogël, me një kulturë akoma<br />
72
Change language