09.09.2013 Views

Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3

Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3

Rexhep Qosja PANTEONI I RRALLUAR - Syri 3

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dukuri, që nuk është trajtuar në prozën tonë është dukuria<br />

e snobizmit dhe një tip letrar që mungon në galeritë<br />

e personazheve të saj është tipi i snobit.<br />

Përse pikërisht tipet e snobëve mungojnë në letërsinë<br />

shqipe?<br />

Përgjegjet që mund të jepen në këtë pyetje mund të<br />

jenë të ndryshme, por është e sigurtë se një prej përgjegjeve<br />

përafërsisht më të sakta do të ishte kjo: në jetën sociale<br />

dhe në marrëdhënjet shoqërore të shqiptarëve snobizmi<br />

nuk kishte karakterin që kishte në jetën sociale dhe në<br />

marrëdhënjet shoqërore të vendeve të tjera evropiane,<br />

prandaj edhe përfytyrimi dhe kuptimi i kësaj dukurie<br />

doemos ndryshonin nga përfytyrimi dhe kuptimi që kishte<br />

në ato vende. Snobizmi i të parëve tanë ishte i një natyre<br />

tjetër, kurse snobët tanë të parë kishin një profil tjetër<br />

tipik nga snobët evropianë. Në marrëdhënjet shoqërore<br />

të shqiptarëve, ku edhe begu, edhe agaj, edhe qytetari,<br />

edhe fshatari, edhe intelektuali, edhe zanatçiu bënin një<br />

jetë përafërsisht shëmbëllyese përkah primitivizmi, snobët<br />

kishin një mentalitet specifik, primitiv, që ndryshonte<br />

mjaft prej mentalitetit specifik, modern të snobit evropian.<br />

Në jetën e shqiptarëve, të organizuar qoftë sipas logjikës<br />

së jetës anadollake, qoftë sipas logjikës së jetës fisnore<br />

snobët asimilonin mentalitetin e begut dhe agajt po aq sa<br />

edhe mentalitetin e bajraktarit.<br />

Snobizmi bashkëkohor, modern, evropian në të vërtetë<br />

është produkt i shoqërisë klasore, borgjeze kapitaliste,<br />

prandaj është e kuptueshme pse fjala snob më së pari është<br />

popullarizuar në Angli, në vendin në të cilin janë krijuar<br />

më së pari kushtet për lulëzimin e borgjezisë, ashtu sikundër<br />

është e kuptueshme pse snobizmi është trajtuar më së<br />

shumti dhe, ndofta, më së miri pikërisht në letërsinë angleze.<br />

Realisti i shquar anglez, Viljem Tekeri, e ka quajtur<br />

të arësyeshme dhe të domosdoshme t'ua kushtojë snobëve<br />

veprën e tij më të njohur, Panairi i sedërtarëve.<br />

Vrojtësi pak si më i kujdesshëm i marrëdhënjeve,<br />

sjelljeve dhe gjesteve të njerëzve tanë mund ta ketë fare<br />

të qartë se edhe shkrimtarët e sotëm kosovarë kanë gjasa<br />

të mjafta të frymëzohen prej dukurive të snobizmit modern<br />

4 Panteoni i rralluar 49

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!