SZKICE O DZIEJACH BIBLIOTEKI ZAŁUSKICH

BOHME JOHANN GOTTLOB (1717—1780), profesor historii na uniwersytecie
lipskim, historiograf saski i radca dworu. Od brata Johanna
Ehrenfrieda dowiedział się o istnieniu i wartości rękopisu pt. Aurora pacis
diarium pacijicationis oliviensis Joachima Pastoriusza. Zainteresowany
dziejami Europy Północnej otrzymał od J.A. Załuskiego sporządzoną
dla siebie kopię tego dziennika. Referendarz pochwalił zamiar publikacji
rękopisu, przesyłając także J.G. Bohmemu diariusz Krzysztofa Paca oraz
inne źródła odnoszące się do pokoju oliwskiego. Edycja Acta pacis oliviensis
inedita... ukazała się w dwóch tomach w latach 1763 i 1766. J.G. Bohme
ogłosił ponadto Jana Dantyszka Poemata et hymni e Bibliotheca Zalusciana,
1764. W roku 1779 ukazały się Poetarum polonorum carmina pastoralia
ex Bibliotheca Zalusciana — łacińskie wiersze min. Andrzeja
Schoneusa (1552—1615), Grzegorza z Sambora (ok. 1523—1573) i Wawrzyńca
Śmieszkowica (1590—1646) 5 .
BOHOMOLEC FRANCISZEK (1720—1784), jezuita, poeta, komediopisarz,
publicysta, edytor, kierownik drukarni. Można sądzić, że niemal
wszystkie publikacje F. Bohomolca — jednej z osób najbliższych referendarza
koronnego — powstały z pomocą księgozbioru Załuskich. Dzięki
pomocy Załuskiego i Janockiego oraz zbiorów Książnicy powstały m.in.
Rozrywki ucieszne i dowcipne (1763 i in. ed.), przeróbka pracy R. Heidensteina
pt. Życie Jana Zamoyskiego (1775), edycja dzieła Stanisława
Orzechowskiego pt. Żywot i śmierć Jana Tarnowskiego (1773) oraz edycja
kronik Bielskiego, Stryjkowskiego, Kromera i Gwagnina pt. Zbiór
dziejopisów polskich (1765—1768). Z inspiracji J.D. Janockiego F. Bohomolec
podjął się opracować Historiae Ilustrium Poetarum Polonorum, do
czego wszystkie potrzebne materiały dostarczył J.D. Janocki; inicjatywa
ta zaowocowała wydaniem poezji Kochanowskiego (1768), Sarbiewskiego
(1769), Lubomirskiego (1771) 6 .
BREMOND ANTOINE (1692—1755), dominikanin. J.A. Załuski przesłał
mu kilka rzadkich dokumentów dotyczących dziejów jego zakonu
w Polsce do książki Bullarium de l'orde de St. Dominiąue (1729—1740) 7 .
BUYDECKI FLORIAN (1702—1765), bożogrobiec, historyk. Opracowując
erudycyjną pracę Vita venerabilis... Mathiae Łubieński, 1752 (zawierającą
opis życia d działalności Łubieńskiego oraz wiele faktów odnoszących
się do dziejów Polski i Kościoła w Polsce, zakonu bożogrob-
5
List dedykacyjny J.G. Bohmego do J.A. Załuskiego {w:] Acta pacis oliviensis,
t. I; J.A. Załuski, op. cit., s. 129, 164; J.D. Janocki, Excerptum..., cz. I,
fragm. LXIII; J. Jarzęcka, Zycie umysłowe..., s. 91—92.
6
Przedmowy do ww. książek; listy do J.A. Załuskiego I.A. Kozierowskiego,
A. z Sapiehów Jabłonowskiej i J.A. Jabłonowskiego z r. 1763, A. Suchodolskiego
Piaski Ruskie 1761 z dn. 9 I, Bibl. Nar. ms. syg. 3261, 3263; J.D. Janocki, Lexicon...,
t. I, s. 12 i nast.; J.A. Załuski, op. cit., s. 6, 25, 60, 61, 131, 156;
P. Buchwald-Pelcowa, Stare i nowe..., s. 131; J. P1att, Adam Naruszewicz...,
s. 216—218.
7
J.D. Janocki [Ch.G. Friese], op. cit., s. 37.
166