SZKICE O DZIEJACH BIBLIOTEKI ZAŁUSKICH

wicza — także i korzystając ze źródeł braci Załuskich. Nie wiadomo, na
jakiej podstawie oparł swoje twierdzenie Ł. Kurdybacha, opinii M. Klimowicza
przeczy przedmowa autora, w której pisze, że jego praca zyskałaby
znacznie, gdyby miał dostęp do księgozbioru Załuskich, obficie
zaopatrzonego w druki polskie 22 .
JABŁONOWSKI JOZEF ALEKSANDER (1711—1777), bibliograf, historyk,
heraldyk, mecenas, bliski współpracownik i wieloletni korespondent
J.A. Załuskiego, Jabłonowski korzystał z pomocy referendarza m.in.
przy przygotowaniu L'Empire des Sarmates (1742, nast. ed. 1748, 1755,
1758), Tabulae Jablonovianae (cz. 1 1743—1748, cz. 2 1748—1754), Ostali
po polsku..., (1751), Museum Polonum (1752) 23 .
JANOCKI JAN DANIEL (1720—1786), prefekt Biblioteki Załuskich.
Publikacje J.D. Janockiego (z których dwie napisał on przed poznaniem
Załuskich) można podzielić na prace poświęcone dziejom nauki i literatury
oraz na prace odnoszące się do współczesnych literatów i miłośników
wiedzy; obie cechy łączył w sobie „Polnischer Buchersaal" (1756).
Publikacje historyczne można podzielić na opracowania (Litterarum in
Polonia instauratores, 1745, Litterarum in Polonia -propagatores, 1746,
Janociana, t. 1—3, 1776, 1779, 1819), katalogi (Nachricht von demn in
der Hochgrajlich Zaluskischen Bibliothek sich befindenden raren polnischen
Biichern, t. 1—5, 1747—1753, Specimen catalogi codicum manuscriptorum
Bibliothecae Zaluscianae, 1752) oraz na edycję źródłową (Antoni
Maria Gratiani (1537—1611) De Ioanne Heraclide despota, 1756). Publikacje
dotyczące współczesnego życia umysłowego w kraju można z kolei
podzielić na edycję korespondencji literacko-naukowej (Kritische Briefe,
1745), słowniki biobibliograficzne (Polonia litterata nostri temporti,
1750, Lexicon derer itztlebenden Gelehrten in Polen, t. 1—2, 1755), na
swego rodzaju edycję kroniki towarzyskiej środowiska Biblioteki (Excerptum
Polonicae litteraturae huius atque superioris aetatis, cz. 1—4,
1764—1766, Musarum Sarmaticarum specimina nova, 1771, Sarmaticae
litteraturae nostri tempori jragmenta, 1773); osobno trzeba tu wymienić
wydawnictwo pt. Bibliographia Zalusciana, 1763—1766, które było dokumentacją
biobibliograficzną zasług J.A. Załuskiego (i jego rodziny)
oraz opisem jego powiązań ze światem nauki 24 .
JAROSZEWICZ FLORIAN (1694—1771), reformat, hagiograf, pisząc
książkę Matka Świętych Polska..., 1767, prosił J.A. Załuskiego o materiały
biograficzne osób z rodziny Załuskich zmarłych w opinii świętości
(m.in. Kolumby Potkańskiej, dominikanki w Górze Kalwarii) oraz kon-
22
Przedmowa do czytelnika, w ww. książce.
23
J.D. Janocki i[Ch.G. Friese], op. cit., s. 33, 37; J.A. Załuski, op. cit.,
s. 144, 164.
2 4
A[leksander] B[irkenmajer], Apiophorus-Janocki, „Silva Rerum"
1927, z. 2.
170