21.11.2015 Views

Dejan Sulejmanov - Filozofija na pravoto (p. 909)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

So pokajuvawe mo`at da se oprostat site grevovi. Postoi samo<br />

eden isklu~ok, a toa e grev protiv duhot, za{to toj grev sozdava sostojba<br />

<strong>na</strong> celosno nepojkajuvawe. Nekoi grevovi kako {to se apostazija<br />

(otpadni{tvo), ubistvo <strong>na</strong> ~ovek, prequba - se lekuvaat so golema strogost.<br />

Pravoslav<strong>na</strong>ta tologija ja otfrli rimokatolikata doktri<strong>na</strong> spored<br />

koja pokajuvaweto gi bri{e samo ve~nite kazni za storenite grevovi,<br />

a vremenskite treba da se zadovolat vo purgatoriumot (~istili{-<br />

teto) kade Crkvata mo`e da gi prosti od riznicata <strong>na</strong> zaslugi sobrani<br />

so `rtvata <strong>na</strong> Isus i so obilni dobri dela <strong>na</strong> svetite. Idejata <strong>na</strong> zadovoluvawe<br />

<strong>na</strong> pravdata <strong>na</strong> gospod preku kazni e vo sprotivnosta so ~ovekoqubieto<br />

<strong>na</strong> gospod, "Koj ne saka smrt za gre{niot, tuku da se prevrti<br />

i da bide `iv." Zatoa ne e prifatlivo ne samo u~eweto za indulgenciite,<br />

486 tuku i prifa}aweto <strong>na</strong> epitimija ili pokajniot kanon kako zadovoluvawe<br />

ili kaz<strong>na</strong> koi bi ja dopolnile taj<strong>na</strong>ta <strong>na</strong> ispovesta. Grevot<br />

vo pravoslav<strong>na</strong>ta askeza se posmatra kako bolest, a ne kako gazewe <strong>na</strong><br />

zakonot koj potoa povlekuva kaz<strong>na</strong> i zadovoluvawe. Vo princip svetata<br />

taj<strong>na</strong> ispovest se vr{i pred taj<strong>na</strong>ta euharistija.<br />

Vo slu~aj koga vernikot ispovedal nekoj pote`ok grev, sve{etnikot<br />

mu izrekuva duhov<strong>na</strong> kaz<strong>na</strong> - epitimija. Epitimijata (zabra<strong>na</strong>)<br />

mo`e da bide dopolnitelen post ili molitva, 487 molewe pro{ka od<br />

onie koi sme gi <strong>na</strong>vredile, pa duri i zabra<strong>na</strong> <strong>na</strong> pri~estuvawe <strong>na</strong> opredeleno<br />

vreme. 488 Pote{kata kaz<strong>na</strong> od epitimijata e a<strong>na</strong>tema. 489<br />

486<br />

Indulgencii = "sveta" trgovija: oprostnici od grevovite zaradi<br />

smaluvawe <strong>na</strong> kaznite vo purgatoriumot. Indulgenciite, vsu{nost, bea osobeni<br />

upatstva za oporostuvawe <strong>na</strong> grevovite koi se prodavale za pari.<br />

487<br />

Molitvata i `rtvata se sredstva so koi bespomo{niot ~ovek se<br />

obiduva da se spai od nevoljite i da ja svlada prirodata. Foerbah, L. Predavanja<br />

o su{tini religije, Kultura, Beograd, 1955, str. 243.<br />

488<br />

Epitimija- "crkov<strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>" po ispoved: post, dolgi molitvni, hodo~astie.<br />

Spored pokajniot kanon, sredstva za vistinsko isceluvawe, za ~istewe<br />

{to mo`e da mu gi prepora~a sve{tenikot <strong>na</strong> pokajnikot se: ~esti molitvi,<br />

davawe pomo{ <strong>na</strong> siromasite, ~itawe <strong>na</strong> Svetoto Pismo, hodo~estie (poklonuva~ki<br />

patuvawa), odstranuvawe od pri~est. Epitimijata nema karakter <strong>na</strong><br />

zadovoluvawe <strong>na</strong> pravdata ili <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>, tuku svojstvo <strong>na</strong> lek, za{to "ako si do-<br />

{ol kaj lekar, ne treba da se vrati{ neizlekuvan."<br />

489<br />

A<strong>na</strong>tema vo pravoslav<strong>na</strong>ta crkva e ram<strong>na</strong> <strong>na</strong> ekskomunikacijata vo<br />

katoli~kata crkva. Taa z<strong>na</strong>~i deka onoj koj primil a<strong>na</strong>tema se izdvojuva od<br />

crkov<strong>na</strong>ta zaednica <strong>na</strong> vernici i se predava <strong>na</strong> milosta ili sudot bo`ji. Od<br />

toj moment crkvata ve}e ne e odgovor<strong>na</strong> za toa lice, tuku a<strong>na</strong>temisaniot sam da<br />

odgovara pred gospod. A<strong>na</strong>temata ~esto se prima kako prokletstvo od kade sledi<br />

i nejziniot prevod - prokletstvo. Vo pravoslav<strong>na</strong>ta crkva a<strong>na</strong>temate e golema<br />

kaz<strong>na</strong>, a epitimijata - mala kaz<strong>na</strong>. So epitimijata vernikot se izdvojuva od<br />

svetite tajni i crkovnite slu`bi. Ovaa mala kaz<strong>na</strong> obi~no vremenski e ograni~e<strong>na</strong>.<br />

Kaj a<strong>na</strong>temata liceto celosno i bez vremensko ograni~uvawe e izdvo-<br />

296

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!