Dejan Sulejmanov - Filozofija na pravoto (p. 909)

dete rodeno nadvor od brak proizleguva deka na roditelite im e priznato
neograni~eno pravo vo tekot na `ivotot da mo`at da baraat utvrduvawe
na tatkovstvo, odnosno maj~instvo bez ogled na vozrasta na deteto,
pa duri i da go priznaat so testament. Od druga strana, pak, deteto
rodeno nadvor od brak pri utvrduvawe na tatkovstvo, odnosno maj~instvo
e ograni~eno i toa mo`e da bara utvrduvawe na tatkovstvo, odnosno
maj~instvo do navr{uvawe na 21 godina od `ivotot.
Pri ocenuvawe na ustavnosta na osporenata zakonska odredba
od aspekt na na~eloto na ednakvost i ramnopravnost vo odnos na koi
istata i se osporuva so inicijativata, Sudot smeta deka treba pred sî
da se imaat predvid odnosite koi se reguliraat so Zakonot za semejstvo
vo celina, a posebno odnosite me|u roditelite i decata, kade kako
osnovni principi vrz koi se temeli semejnoto pravo se principot na
ednakvosta i ramnopravnosta, principot na za{tita na interesite na
decata i principot na za{tita na semejstvoto.
Imeno, Sudot smeta deka semejno pravniot odnos kako predmet
na semejnoto pravo pretstavuva specifi~na pravna kategorija vo koja
dominacija imaat li~no pravnite elementi, koi se sveduvaat na prava
i obvrski me|u ~lenovite na semejstvoto i tie se javuvaat kako prava i
obvrski od neimoten karakter (vernost, pomagawe, po~ituvawe i drugo)
i prava i obvrski koi se od imoten karakter (pravo na izdr`uvawe
me|u bra~nite drugari, kako i me|u roditelite i decata) me|u bra~nite
drugari i me|u roditelite i decata, pri {to utvrdenite rokovi vo
zakonot se me|a za zapo~nuvawe ili prestanuvawe na ostvaruvawe na
utvrdenite prava, me|utoa tie ne treba da pretstavuvaat pre~ka za ostvaruvawe
na odredeni prava.
So ogled na toa {to vo konkretniov slu~aj kaj institutot na
utvrduvawe na tatkovstvo odnosno maj~instvo na dete rodeno nadvor od
brak, deteto e ograni~eno da go ostvari ova pravo do 21 godi{na vozrast
vo odnos na roditelite koi toa pravo go imaat vo tekot na celiot
svoj `ivot, Sudot oceni deka osporenata odredba ne e vo soglasnost so
na~eloto na ednakvost i ramnopravnost.
Ad. 21. So Re{enie U. br. 150/2003 od 24. 09. 2003, Sudot ne povede
postapka za ocenuvawe ustavnosta na ~l. 240 st. 1 vo delot "20%" od
Zakonot za slu`bata vo Armijata na Republika Makedonija ("SV RM,"
br. 60/2002, 98/2002 i 25/2003). Soglasno ~l. 240 st. 1 od Zakonot, armiskiot
dodatok pripa|a zaradi posebnite uslovi vo slu`ba vo Armijata
i se presmetuva vo visina od 20% od osnovnata plata spored stepenot
na obrazovanieto i dol`nosta."
Obrazlo`enie na Odlukata. "Od sodr`inata na odredbite od
~l. 149 i 240 od Zakonot za slu`ba vo Armijata na Republika Makedonija,
se gleda deka so niv se predviduva armiski dodatok zaradi posebni
uslovina slu`bata vo Armijata. A, tie posebni uslovi se odnesuvaat
za vr{ewe na rabota vo terenski uslovi; logoruvawe; trevoga;
u~estvo vo voeni ve`bi; komandno-{tabni voeni ve`bi, instruktor-
36