Dejan Sulejmanov - Filozofija na pravoto (p. 909)
21.11.2015 • Views
Share Embed Flag

Dejan Sulejmanov - Filozofija na pravoto (p. 909)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
zoransulejmanov

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

nska mora<strong>na</strong> pobuda." 875<br />

Vtorata kardi<strong>na</strong>l<strong>na</strong> doblest ili moral<strong>na</strong> pobuda koja proizleguva<br />

od so`aluvaweto, spored [openhauer e ~ove~nosta (caritas) Kaj<br />

nea so`aluvaweto ne samo {to nî odvra}a od toa da gi povreduvame<br />

drugite, tuku nî pottiknuva da im pomagame. Od nejzi<strong>na</strong>ta maksima:<br />

"Omnes quantum potest juva" (Pomogni mu sekomu kolku {to mo`e{),<br />

proizleguva seto o<strong>na</strong> {to etikata go propi{uva pod imeto dol`nosti<br />

od doblest. 876<br />

Po seto ova i tvrdeweto deka "o<strong>na</strong> {to e do`dot za ognot, toa e<br />

so`aluvaweto za gnevot," 877 [openhauer ne uspeva da iz<strong>na</strong>jde odgovor<br />

<strong>na</strong> pra{aweto: zo{to ako so`aluvaweto e osnoven motiv za sekoja vistinska,<br />

nesebi~<strong>na</strong> pravednost i ~ovekoqubie, taa nekogo go razdvi`uva,<br />

a nekogo ne. Toj, imeno smeta deka <strong>na</strong> onoj koj e zol negovata zloba<br />

mu e vrode<strong>na</strong> kako {to <strong>na</strong> zmijata i se vrodeni nejzinite otrovni zabi i<br />

meurot so otrov, i toj toa mo`e da go promeni isto tolku malku kolku<br />

i taa. 878 Ottamu, izvlekuva pesimisti~ki zaklu~ok deka <strong>na</strong> onoj koj<br />

ed<strong>na</strong>{ se poka`al kako lo{ ne treba nikoga{ pove}e da mu se veruva,<br />

odnosno iska`uva celos<strong>na</strong> verba vo skolasti~koto <strong>na</strong>~elo: "Operari<br />

sequitur esse" (Toa {to nekoj go pravi sleduva od toa {to toj vsu{nost<br />

e). 879 Kolku {to olovoto mo`e da se pretvori vo zlato, tolku ~ovekovoto<br />

srce mo`e da se prevrti vo teloto i da se promeni negoviot dlabok<br />

interes. Ottuka, o<strong>na</strong> {to mo`e da se stori e da se prosvetli glavata,<br />

da se podesi uvidot so koi ~ovekot }e se dovede do ispravno sfa}awe<br />

<strong>na</strong> objektivno postoe~kite vistinski odnosi vo `ivotot. 880 So toa<br />

<strong>na</strong> motivite mo`e da im se iznudi legalnost, no ne i moralnost: mo`e<br />

da se preoblikuva dejstvuvaweto, no ne i vistinskoto sakawe, <strong>na</strong> koe<br />

edinstveno i pripa|a moral<strong>na</strong>ta vrednost. Ne mo`e da se promeni celta<br />

kon koja se stremi voljata, tuku samo patot po koj taa tamu }e pojde.<br />

Vospituvaweto mo`e da go promeni izborot <strong>na</strong> sredstvata, no ne i onie<br />

poslednite, op{ti celi: niv sekoja volja sebesi si gi postavuva vo soglasnost<br />

so svojata izvor<strong>na</strong> priroda. Na egoistot mo`e da mu se poka`e<br />

deka so <strong>na</strong>pu{tawe <strong>na</strong> pomalata korist }e dojde do pogolema, <strong>na</strong> zlobnikot<br />

deka so predizvikuvawe <strong>na</strong> tu|oto stradawe sebesi }e si zadade<br />

875<br />

Ibid, str. 174-176.<br />

876 Ibid, str. 169-170.<br />

877<br />

Ibid, str. 181.<br />

878<br />

Ibid, str. 194.<br />

879<br />

"Sekoe ne{to <strong>na</strong> svetot deluva vo soglasnost so negovoto nepromenlivo<br />

svojstvo koe ja pravi negovata su{ti<strong>na</strong>, nejzi<strong>na</strong> essentia: isto e i so ~ovekot.<br />

Kakov {to nekoj e, taka i }e deluva, taka mora da deluva, a liberum<br />

arbitrio indifferentiae(slobodno volevo odlu~uvawe) e pro<strong>na</strong>jdok od detstvoto <strong>na</strong><br />

filozofijata, koj odam<strong>na</strong> se raspuk<strong>na</strong>l i za koj se u{te mo`at da se raspravaat<br />

oddelni babi so doktorska palarija." Ibid, str. 198.<br />

880<br />

Ibid, str. 200.<br />

462

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!