Dejan Sulejmanov - Filozofija na pravoto (p. 909)
21.11.2015 • Views
Share Embed Flag

Dejan Sulejmanov - Filozofija na pravoto (p. 909)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
zoransulejmanov

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

(poradi odmazdata), nerazumniot (poradi pogre{<strong>na</strong> pretstava za pravednoto<br />

i nepravednoto), besramnikot (za{to go prezira misleweto <strong>na</strong><br />

drugite). Od o<strong>na</strong> {to se pravi, ne{to se pravi so li~no zalagawe (poradi<br />

<strong>na</strong>vika, 693 promislenost, 694 gnev i luti<strong>na</strong>, 695 strast 696 ), a ne{to bez<br />

li~no zalagawe (poradi slu~aj, 697 prirod<strong>na</strong> nu`nost, sila 698 ). Od opredeleni<br />

karakterni osobini proizleguvaat soodvetni ~uvstva, a tie se<br />

pri~i<strong>na</strong> za dejstvuvawe. Od o<strong>na</strong> {to se pravi samostojno so li~no zalagawe<br />

site ne{ta se ili dobri ili <strong>na</strong>vidum dobri, ili prijatni ili <strong>na</strong>vidum<br />

prijatni. Me|u dobrite ne{ta spa|aat i osloboduvaweto od o<strong>na</strong><br />

{to e lo{o ili <strong>na</strong>vidum lo{o i zame<strong>na</strong>ta <strong>na</strong> pogolemoto lo{o so pomalo.<br />

A me|u prijatnite spa|aat osloboduvaweto od o<strong>na</strong> {to e bolno ili<br />

delumno bolno i zame<strong>na</strong>ta <strong>na</strong> pogolemata bolka so pomala. 699<br />

Vo kontekst <strong>na</strong> prethodnite stavovi se i negovite razmisluvawa<br />

za kaz<strong>na</strong>ta. Odmazdata, veli Aristotel, e vo prirodata <strong>na</strong> ~ovekot. Kaznuvaweto<br />

<strong>na</strong> vinovnikot go smiruva gnevot i ~uvstvoto <strong>na</strong> bolka go zamenuva<br />

so ~uvstvo <strong>na</strong> zadovolstvo. 700 ^ovekot e su{testvo koe ne treba<br />

da bide li{eno od <strong>na</strong>gonot za samoodr`uvawe, za{to toa e z<strong>na</strong>k deka<br />

~ovekot voop{to nema ~uvstva i deka ni{to ne mo`e da mu predizvika<br />

bolka. A toa e z<strong>na</strong>k <strong>na</strong> ropska du{a koga nekoj podnesuva <strong>na</strong>vreda bez da<br />

se luti i mirno gleda kako mu gi <strong>na</strong>vreduvaat bli`nite. Toj smeta deka<br />

so prestapot se povreduva ed<strong>na</strong>kvosta, za{to eden nepravdata ja trpi<br />

dodeka drug ja <strong>na</strong>nesuva, eden <strong>na</strong>nel {teta, a drugi e o{teten. Dali nekoj<br />

od niv e dobar ili lo{, za Aristotel e irelevantno: bitno e povtorno<br />

da se vospostavi ed<strong>na</strong>kvosta, {to }e re~e so samoto toa i pravednosta.<br />

Ako <strong>na</strong> eden mu se zadadeni povredi, a drug gi <strong>na</strong>nel, ako eden<br />

ubil, a drugiot i podleg<strong>na</strong>l <strong>na</strong> smrta, toga{ me|u onoj koj go podnesol<br />

deloto i onoj koj go izvr{il, <strong>na</strong>sta<strong>na</strong>l odnos <strong>na</strong> need<strong>na</strong>kva podelba i<br />

sudijata so pomo{ <strong>na</strong> kaz<strong>na</strong>ta se obiduva da ja vospostavi ed<strong>na</strong>kvosta <strong>na</strong><br />

693<br />

"Po <strong>na</strong>vika se pravat onie ne{ta koi se pravele ~esto i pred toa."<br />

Aristotel, Nikomahova etika, str. 95.<br />

694<br />

"Na promislenosta se dol`at onie ne{ta za koi, od ve}e spome<strong>na</strong>tite<br />

dobra se poka`uva deka se polezni - bilo kako kraj<strong>na</strong> cel, toga{ koga se<br />

pravat zatoa {to se polezni, bidej}i duri i neumerenite pravat nekoi polezni<br />

raboti, no ne zaradi poleznost, tuku od zadovolstvo. Ibid, str. 96.<br />

695 "Poradi gnev i luti<strong>na</strong> se pravat odmazdni~ki dela." Ibid, str. 96.<br />

696<br />

"Starasta e pri~i<strong>na</strong> da se pravat onie ne{ta {to izgledaat prijatni."<br />

Ibid, str. 96.<br />

697<br />

"Slu~ajno se slu~uvaat onie ne{ta za ~ie <strong>na</strong>stanuvawe ne mo`at da<br />

se opredelat pri~inite i za koi ne se z<strong>na</strong>e zaradi {to <strong>na</strong>stanuvaat, a koi nitu<br />

se slu~uvaat sekoga{, nitu ~esto, nitu spored opredelen <strong>na</strong>~in." Ibid, str. 95.<br />

698<br />

"So sila se <strong>na</strong>praveni onie ne{ta koi se vo sprotivnost so `elbite<br />

i so rasuduvawata <strong>na</strong> onie {to gi <strong>na</strong>pravile." Ibid, str. 95.<br />

699<br />

Ibid, str. 91-96.<br />

700<br />

Aristotel, Nikomahova etika, str. 101.<br />

384

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!