Dejan Sulejmanov - Filozofija na pravoto (p. 909)

2. Po ova ne preostanuva ni{to drugo, tuku teolozite kone~no
da se re{at za novo izmeneto i dopolneto izdanie na Biblijata. I dokolku
toa go storat, pretpostavuvam }e im bide od korist ako nekoi
raboti gi postavat vaka. Na po~etokot egoizmot vodel smetka samo za
sebe. Toa be{e slu~aj so Adam (koj ne znael, kako se vika, no nie od
slu~ajno so~uvani stenografski bele{ki so sigurnost znaeme deka se
vikal tokmu taka). Toga{ za nego nema{e ni{to vredno i nevredno.
Vistina, za da se odr`i deluval spored opredeleni `elbi, nameri i
motivi koi gi ostvaruval determiniran samo od prirodnite, no ne i od
op{testvenite nu`nosti (za takvi nikoga{ ne ~ul). Gospod u{te se
kriel. No naedna{ se javil, i za da ne go vidi nikoj nabrzina ja sozdal
Eva (ottamu se tvrdi deka `enata ne e sovr{ena). Sre}a e {to pritoa
ne zaboravil na Adama da mu go osvetlil patot do nea. Taka, nemu mu
bilo lesno da ja pronajde. Vedna{ se zaqubil vo nea. Nagonot go kutna
i silno povika - "zgrap~i ja, taa e edinstvena, ne izumuvaj ja sega dilemata
- zemi ili ostavi" (zatoa umot na ~ovekot gospod mu go dal podocna).
I Adam í re~e: "Ti si najubavata `ena na svetot." Eva, i samata
bez um, guska nizaedna, ne go sfati {tosot (toga{ se pojavi la`eweto
i naivnosta) deka nema druga so koja Adam mo`e da ja sporedi, nasedna
i vedna{ go prifati. I taka Adam ja }ari. Negovite dol`nosti vedna{
se pro{irija. Osven za sebe, sega mora{e da vodi smetka i za Eva,
a nabrzo duri i za nejzinite deca: toj sî u{te ne znae{e deka toa se i
negovi deca, no {tom gi dava gospod, sigurno se interes na interes (toj
nema{e pojma deka toa se vika kamata), i deka samo ottamu ne treba da
gi izede. No, vidi beqa! So pro{iruvaweto na negovite dol`nosti se
vuva "deluvawe na dr`avata" Koga ne postoi eden nekoj koj gi "tretira site
ostanati i koga site imaat pravo da go prenesuvata sopstvenosta kako sakaat,
ne e jasno zo{to bi se smetalo deka maksimata spored koja razlikite vo tretmanot
mora da se opravdaat e {iroko primenliva. Zo{to razlikite me|u lu-
|eto, mora da se opravduvaat? Zo{to se smeta deka mora da se promeni ili
ispravi ili nadomesti sekoja neednakvost koja mo`e da se promeni, da se ispravi
ili da se nadomesti? Verojatno ovde vo igra vleguva op{testvenata sorabotka:
iako nema pretpostavka na ednakvost (da ka`eme vo primarnite dobra
ili stvari do koi na lu|eto im e stalo) me|u site lu|e, mo`ebi takva pretpostavka
postoi me|u lu|eto koi sorabotuvaat. Me|utoa, te{ko e da se najde
argument za toa: ta ne e mo`no deka site lica koi sorabotuvaat izre~no bi se
slo`ile so ovaa postavka kako eden od uslovite za svojata sorabotka. A nejzinoto
prifa}awe bi obezbedilo nezgodna motivacija za povlastenite poedinci
da odbijat da sorabotuvaat - ili da mu dopu{tat na bilo koj broj na pripadnici
na svojot stale` da sorabotuvaat - so nekoi za niv dale~ni lu|e koi se posiroma{ni
od bilo koj nivni pripadnik. Imeno, vpu{taweto vo takva op{testvena
sorabotka, korisna za onie pomalku povlastenite, seriozno bi ja vlo{uvalo
polo`bata na povlastenite grupi, za{to bi sozdalo odnosi na pretpostavena
ednakvost me|u niv i ponepovlastenite grupi. Ibid, str. 292-294.
623