Bekijk hoofdstuk 1 - Educatheek.nl

18
Omdat de Duitsers aarzelingen begonnen te krijgen over hun
onoverwinnelijkheid, en al enige tijd vreesden voor een invasie
van de geallieerden, waren ze op het idee gekomen zich meester
te maken van fietsen. Honderdduizend herenfietsen wilden ze
zien te bemachtigen. (De officiële reden was: voor een snellere verplaatsing
van reserves. Optimisten onder de niet-Duits-gezinden
gaven de voorkeur aan: voor een snellere vlucht als binnenkort de
geallieerden komen.) Hoe? Het antwoord op dergelijke vragen lag
voor de bezetter altijd voor de hand. Gewoon. Vorderen.
De fietsen van de joden uit de mediene, dus van alle joden die
buiten Amsterdam hadden gewoond, waren al in het begin van
het jaar in beslag genomen, namelijk toen de eigenaren gedwongen
waren naar Amsterdam te verhuizen. Maar nu zouden ook
de fietsen van niet-joden worden opgeëist. Er was besloten dat in
Amsterdam op maandag 20 juli de fietsenstallingen zouden worden
leeggehaald. Zonder waarschuwing vooraf natuurlijk. Maar
op zondag kregen heel wat stallinghouders een seintje. Het voornemen
ging als een lopend vuurtje door de stad. Duizenden en
nog eens duizenden haalden hun trouwe karretje nog diezelfde
dag uit de stalling en verstopten hem ergens in hun bovenhuis,
soms gedemonteerd, een wiel tussen de jasjes en pakken en een
zadel achter de truien.
Amstelveen was toen al geplunderd, maar gelukkig beschikte
Tjalling nog wel over een fiets. Hij was namelijk sinds enige tijd
behalve ingenieur van gemeentewerken, ook hoofd van de gemeentelijke
brandweer, en brandweerlieden hoefden vooralsnog
hun fiets niet in te leveren.
Op een morgen in augustus 1942, terwijl Tsinegolde de meisjes
hielp aankleden – ze kon het niet laten, ook al was Naomi al elf –
zei ze: ‘Als we zodadelijk naar beneden gaan, is er iets bijzonders.’
‘Een verrassing?’ gilde Hadas.
‘Wat dan?’ riep Chaja.
En Naomi, die al vroeg aan het puberen was, zei: ‘O.’
142
De man van Tsinegolde Binnenwerk.indd 142 27-02-13 10:30