Bekijk hoofdstuk 1 - Educatheek.nl

In de zomer van 1948 trouwden Tjalling en Berthe. Ze vonden
ook voor zichzelf een geschikt plekje, een beetje krap, maar
net groot genoeg voor het nieuwe gezin, een verdieping in de
Watteaustraat, in Amsterdam-Zuid.
De drie meisjes droegen op de trouwdag ieder een blauwkatoenen
jurk, niet drie dezelfde jurken, zoals onder Tsinegolde’s
regime zeker het geval zou zijn geweest, maar ieder een eigen model
– die van Naomi, net zeventien, had zelfs al een heel volwassen
rok, waarin de mooie vorm van haar heupen goed uitkwam
– alledrie een ander motiefje, en ook nog een andere tint blauw.
En Naomi’s schoenen hadden zelfs een minuscuul hakje.
Alledrie waren ze dol op Berthe. Geen wonder. Berthe was
een vrolijk ouder zusje. Maar ze had beslist ook een heel eigen
mening over wat de oertaak van moeders is. En die vervulde ze
heel serieus. Het betrof diverse zaken. Ze had aandacht en goede
raad voor teleurstelling om een slecht cijfer op school, voor ruzie
met een vriendinnetje, en voor liefdesverdriet. Ze wijdde Chaja
in in het verhaal van de bij en de bloem en loste en passant het
raadsel van de zakdoeken van An op, maar ook kwam ze thuis
van de bibliotheek met tassen vol Engelse, Franse, en ja, ook
Duitse literatuur in meerdere exemplaren. (Berthe: ‘De Duitse
cultuur is het bestuderen meer dan waard, die moeten we ons
niet laten ontnemen door die man-van-wie-jullie-lieve-moedernou-ja-je-weet-wel...,
heerlijk dat we van hem af zijn.’) Bij voorkeur
bracht ze toneelstukken mee, want dan kon ieder een rol
voor zijn rekening nemen. Dan lazen ze op zaterdagavond met
z’n allen om tafel 818 gezeten hardop de moeilijke vreemde teksten.
Oscar Wilde en Shakespeare, en Maeterlinck... En Berthe
legde alles enthousiast en poëtisch uit. Het werd een nieuwe serie
onvergetelijke avonden aan dezelfde tafel. Ook nam ze de
partituren van alle grote muziekwerken met de meisjes door. En
als het om opera’s ging, ook de libretto’s. Ze liet de thema’s horen
en de variaties erop, de Leitmotiven van de personages. En
als het even kon, gingen ze na het lezen van weer een toneelstuk
of libretto, met z’n-nieuwe-vijven naar een uitvoering van
het pas behandelde werk. Ze gingen naar Offenbachs Hoffmanns
296
De man van Tsinegolde Binnenwerk.indd 296 27-02-13 10:30