Bekijk hoofdstuk 1 - Educatheek.nl

Zwart op wit. In een betrouwbare krant als Het Parool nog wel.
Hoe het in Polen toeging. In een concentratiekamp ergens in het
zuiden. Details over de gaskamers. Tot nu toe had hij er thuis
al die tijd over gezwegen. Alleen met Harry, Dick en Arie had
hij het erover gehad. Hij was er nooit helemaal van overtuigd
geweest dat het gruwelijke relaas van Tzwi Swaab op waarheid
berustte. Waarom zou hij er Tsinegolde en de onderduikers bang
mee maken, als hij het niet zeker wist. Maar nu kon hij het niet
meer voor zich houden.
Toen hij thuiskwam belaagden de kinderen hem natuurlijk
onmiddellijk met het schildpaddendrama, maar dat drong niet
tot hem door. Hij zag lijkbleek, zijn ogen waren vochtig.
‘Tsinjotschka, kijk toch eens. Zo erg. Nog veel erger dan we
dachten. Beesten zijn het! Die... die... Ze zijn dus inderdaad tot
alles in staat!’ Hij petste met de krant op de gedekte tafel. Een
bord wipte op, een mes vloog door de kamer. Het heft brak van
het lemmet. Geen verdere ongelukken. Tjalling wees het artikel
aan. De verdwenen schildpadjes kwamen die avond niet meer
aan de orde. Ieder dacht aan al die gedeporteerden. An dacht aan
haar ouders en haar broertje, Kiki en Fred leefden tussen hoop
en vrees over hun Fredje. De Idsinga’s dachten aan hun Rosalie.
Dit was wat in de krant stond:
‘In de loop van de oorlog heeft men de liquidatie van gevangen
tegenstanders en vijanden nog belangrijk gerationaliseerd. Het “umlegen”
zoals de technische term luidt, geschiedt thans reeds geruime
tijd in de “Gaskammer”, die in alle kampen gebouwd is. Zo’n gaskamer
maakt de indruk een badlokaal te zijn. Een groot aantal
mensen wordt er naakt ingebracht... De deuren gaan dicht en de
kranen gaan open. Een kwartier later komt het lijkencommando om
de slachtoffers weg te halen. In het kamp te Auschwitz zijn op deze
wijze vele tienduizenden Polen, Joden en Russen gedood.’
Tienduizenden zou na de oorlog zeer zeer ver bezijden de
waarheid blijken te zijn.
Toen een uur later de pannen dan toch maar uit hun dekens
tevoorschijn waren gehaald, was geen van de tafelgenoten zich
ervan bewust of het eten nu koud of warm was. Niemand proef-
228
De man van Tsinegolde Binnenwerk.indd 228 27-02-13 10:30